26 ਮਈ, 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ): ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਤਣਾਅ ਮੌਤਾ ਦਾ ਵੀ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੀ ਹਾਂ… ਤਣਾਅ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਵਰਗਾ ਖਤਰਨਾਕ ਕਦਮ ਚੁੱਕ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਕਿ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਸਮਝ ਖਤਮ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਲੰਘ ਰਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਜਾਂ ਦੋਸਤਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਵਿਵਹਾਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਤਣਾਅ ਕਾਰਨ ਅਕਸਰ ਸਿਰ ਦਰਦ, ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਕੜਨ, ਜਬਾੜੇ ਜਾਂ ਮੋਢਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਆਦਿ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਨਜ਼ਰ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਤਣਾਅ ਦੇ ਲੱਛਣ
ਤਣਾਅ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਨੌਜਵਾਨ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕ ਵੀ ਤਣਾਅ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਤਣਾਅ ਦੌਰਾਨ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੱਛਣ ਨਜ਼ਰ ਆਉਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕ ਆਮ ਸਮਝ ਕੇ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਤਣਾਅ ਦੇ ਲੱਛਣ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ:-
- ਤੇਜ਼ ਧੜਕਣ
- ਅਰਾਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਿਲ
- ਭਾਰਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣਾ
- ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ
- ਪਾਚਨ ਸਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ
- ਸਿਰ ਦਰਦ
- ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਜਕੜਨ
- ਜਬਾੜੇ ਜਾਂ ਮੋਢਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ
ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਵਿਵਹਾਰ ਵਿੱਚ ਕੀ ਬਦਲਾਅ ਹੁੰਦੇ ਹਨ?
- ਕਈ ਮਾਪੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ‘ਤੇ ਝਿੜਕਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਮਾਂ ਜਾਂ ਪਿਤਾ ਦਾ ਚਿੜਚਿੜਾ ਹੋਣਾ ਬੱਚੇ ‘ਤੇ ਗਲਤ ਅਸਰ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਤਣਾਅ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਆਖਰੀ ਸਮੇਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨਾ ਜਾਂ ਫ਼ੋਨ ਕਾਲਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਨਾ ਦੇਣਾ ਜਾਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਛੱਡਣਾ।
- ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਰੀਰਕ ਦਰਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਅਕਸਰ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਤਣਾਅ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਕਿਸੇ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਅਸਲ ਲੱਛਣਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
- ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਬਿਸਤਰੇ ‘ਤੇ ਪਿਆ ਰਹਿਣਾ ਅਤੇ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਦੁਹਰਾਉਣਾ।
- ਮਨ ਦਾ ਸ਼ਾਂਤ ਨਾ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ਰਾਬ ਜਾਂ ਤੰਬਾਕੂ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨਾ ਤਣਾਅ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੈ।
ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਕੀ ਕਰੀਏ?
- ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਬ੍ਰੇਕ ਲਓ।
- ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਖਾਣਾ, ਕਸਰਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਤ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰੋ।
- ਦੋਸਤਾਂ, ਸਲਾਹਕਾਰਾਂ ਜਾਂ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਸਹਾਇਤਾ ਲਓ।
- ਡਾਇਰੀ ਲਿਖੋ
ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੇ ਤਣਾਅ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ ਸੁਝਾਅ
ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਆਪਣਾ ਸਮਾਂ ਕੰਮ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਸਹਾਇਤਾ ਵਿਧੀਆਂ ਵੀ ਸਥਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹਨ ਜੋ ਹਰੇਕ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੇ ਤਣਾਅ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਕਰਮਚਾਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸਿਰਫ਼ ਸੰਕਟ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਲਈ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਰਗਰਮ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
- ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸੰਕੇਤਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਅਤੇ ਹਮਦਰਦੀ ਭਰੀਆਂ ਗੱਲਬਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਸਹਾਇਕ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਅਤੇ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਬੰਧਕ।
ਸੰਖੇਪ: ਜੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਲੱਛਣ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਵਾਲੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
