ਪੰਜਾਬ ਖਣਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਈਆਂ ਨਵੀਆਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ: ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਨਵੇਂ ਮਾਪਦੰਡ ਅਤੇ ਹਾਸਲ ਕੀਤੇ ਵੱਡੇ ਮੀਲ ਪੱਥਰ
ਸੰਬੰਧਿਤ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023-24 ਵਿੱਚ ਮਾਲੀਆ ਵਸੂਲੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਅਤੇ ਮਾਈਨਿੰਗ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਆਧੁਨਿਕ ਉਪਕਰਣ ਸ਼ਾਮਿਲ
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਖਣਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਤਬਦੀਲੀਆਂ
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਖਣਨ ਅਤੇ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ. ਭਗਵੰਤ ਸਿੰਘ ਮਾਨ ਦੀ ਦੂਰਅੰਦੇਸ਼ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਨਵੇਂ ਆਧੁਨਿਕ ਮਾਪਦੰਡ ਸਥਾਪਤ ਕਰਕੇ ਖਣਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਸੂਬੇ ਦੇ ਖਣਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023-24 ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਮੀਲ ਪੱਥਰ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ ਗਏ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਾਲੀਆ ਵਸੂਲੀ ਵਿੱਚ 288.75 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਵਾਧੇ ਹੋਈ ਰਕਮ, ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਾਈਨਿੰਗ ਵਿਰੁੱਧ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ, ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਤਬਦੀਲੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਮਾਲੀਆ ਵਸੂਲੀ ‘ਚ ਵਾਧਾ: 2023-24 ਵਿੱਚ 288.75 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ
ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਖਣਨ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਮੌਜੂਦਾ ਪ੍ਰਵਿੱਤੀ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਅਨੁਕੂਲ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਈ ਅਹਿਮ ਢਾਂਚੇ ਅਤੇ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀਆਂ। 2023-24 ਵਿੱਚ ਮਾਲੀਆ ਵਸੂਲੀ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਨਾਲ ਤੁਲਨਾ ਕਰਕੇ 288.75 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਇਹ ਰਕਮ 247 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ।
ਜਨਤਕ ਖਣਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਪਿੰਡਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ
ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਜਨਤਕ ਖਣਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬੀ ਨਾਲ 73 ਜਨਤਕ ਖਣਨ ਸਾਈਟਾਂ ਚਾਲੂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਰੇਤ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਸਥਿਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਸੂਬੇ ਨੂੰ 16.07 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਆਮਦਨ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਪਿੰਡਾਂ ਨੂੰ 13.77 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਕੀਮ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, 18.37 ਲੱਖ ਮੀਟਰਕ ਟਨ ਰੇਤ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ।
ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰਕ ਖਣਨ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਨਵਾਂ ਰੁਖ
ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਖਣਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਵਪਾਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਕਰਕੇ 65 ਵਪਾਰਕ ਸਾਈਟਾਂ ਦਾ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਨੀਲਾਮੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੂਬੇ ਨੂੰ 9 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਆਮਦਨ ਹੋਈ ਹੈ।
ਗ਼ੈਰ–ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਾਈਨਿੰਗ ਖਿਲਾਫ਼ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ
ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਾਈਨਿੰਗ ਖਿਲਾਫ਼ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਵਿਭਾਗ ਨੇ 1169 ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ ਕਰਵਾਏ ਅਤੇ 867 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਚਲਾਨ ਕੀਤੇ। ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਖਣਨ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਖ਼ੁਦਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣਮੁਕਤ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ।
ਡਿਜੀਟਲ ਤਬਦੀਲੀ ਅਤੇ ਸੁਧਾਰ
ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਡਿਜੀਟਲ ਤਬਦੀਲੀ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਅਹਿਮ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ‘‘ਪੰਜਾਬ ਮਾਈਨਜ਼ ਇੰਸਪੈਕਸ਼ਨ ਐਪ’’ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨਾਲ ਜਿੱਥੇ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਪਰਮਿਟ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਉਥੇ ਹੀ ਖਣਨ ਖੇਤਰ ਦੀ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬ ਮਾਈਨਜ਼ ਇੰਸਪੈਕਸ਼ਨ ਐਪ: ਤਕਨੀਕੀ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਨਵਾਂ ਦੌਰ
ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਕੇ ਮਾਈਨਿੰਗ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ‘‘ਪੰਜਾਬ ਮਾਈਨਜ਼ ਇੰਸਪੈਕਸ਼ਨ ਐਪ’’ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨਾਲ ਲੋਕ ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਦਰਜ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਾਈਨਿੰਗ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਮਿਲੇਗੀ।
ਇਤਿਹਾਸਕ ਪਹਿਲਕਦਮੀ
ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 37 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਕਰੱਸ਼ਰ ਸਾਈਟਾਂ ’ਤੇ ਨਵੀਆਂ ਨਿਗਰਾਨੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨੀਕਾਂ ਜਿਵੇਂ ਏ.ਐਨ.ਪੀ.ਆਰ, ਪੀ.ਟੀ.ਜ਼ੈਡ. ਕੈਮਰੇ ਅਤੇ ਆਰ.ਐਫ.ਆਈ.ਡੀ ਰੀਡਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜੋ ਖਣਨ ਖੇਤਰ ਦੀ ਚੌਂਕੀਦਾਰੀ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਉਚਾਈਆਂ ਤੇ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣਗੀਆਂ।
ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ
ਮਾਨ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਅਜਿਹੇ ਖਣਨ ਖੇਤਰ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਜੋ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਭਾਈਚਾਰਕ ਸਾਂਝ ਨੂੰ ਵੀ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਅਹਿਮ ਸਖ਼ਤੀਆਂ ਨਾਲ ਖਣਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਈ ਨਵੀਂ ਤੇਜ਼ੀ
ਇਸ ਸਾਰੇ ਕਾਰਜਾਂ ਅਤੇ ਵਧੀਆਂ ਉਪਕਰਣਾਂ ਨਾਲ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਖਣਨ ਖੇਤਰ ਲਈ ਨਵੀਆਂ ਰਾਹਾਂ ਖੁੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਦੂਰਅੰਦੇਸ਼ੀ ਅਤੇ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨਾਲ ਖਣਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇਕ ਨਵਾਂ ਆਧੁਨਿਕ ਦੌਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ।
