23 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ): ਹੁਣ ਤੱਕ ਲੋਕ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਪਹਿਲਗਾਮ ਬਾਰੇ ਸਿਰਫ ਇਸ ਦੀ ਬੇਅੰਤ ਸੁੰਦਰਤਾ ਕਰਕੇ ਹੀ ਜਾਣਦੇ ਸਨ। ਹਰ ਸਾਲ ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਇੱਥੇ ਛੁੱਟੀਆਂ ਬਿਤਾਉਣ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਹਰੇ ਭਰੇ ਮੈਦਾਨਾਂ, ਜੰਗਲਾਂ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਝੀਲਾਂ ਵਾਲੀ ਇਸ ਥਾਂ ਨੂੰ ਸਵਰਗ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, 22 ਅਪ੍ਰੈਲ 2025 ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ ਸਥਾਨ ਨਾਲ ਇੱਕ ਖੂਨੀ ਅਤੇ ਡਰਾਉਣੀ ਯਾਦ ਵੀ ਜੁੜ ਗਈ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਪਹਿਲਗਾਮ ਦਾ ਨਾਮ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਘਟਨਾ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿੱਚ ਡਰ ਪੈਦਾ ਕਰੇਗੀ।
ਪਹਿਲਗਾਮ ‘ਚ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਦਹਿਸ਼ਤ ਫੈਲਾਈ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਜਗ੍ਹਾ ਸੁਰਖੀਆਂ ‘ਚ ਆ ਗਈ। ਲੋਕ ਇਸ ਸਥਾਨ ਬਾਰੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਖੂਬਸੂਰਤ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਪਹਿਲਗਾਮ ਦਾ ਕੀ ਮਤਲਬ ਹੈ? ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਦਾ ਨਾਂ ਪਹਿਲਗਾਮ ਕਿਉਂ ਪਿਆ, ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ।
ਪਹਿਲਗਾਮ ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ?
ਹਰ ਥਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਪਿੱਛੇ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਇਤਿਹਾਸ ਛੁਪਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਹਾਲ ਪਹਿਲਗਾਮ ਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਗਾਮ ਵਿਕਾਸ ਅਥਾਰਟੀ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਹਿਲਗਾਮ ਦੋ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ‘ਪੁਹੇਲ’ (ਪਹਿਲ) ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਚਰਵਾਹਾ ਅਤੇ ‘ਗੋਮ’ (ਗਾਮ) ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਪਿੰਡ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਸਨੂੰ ਪੁਹੇਲਗਾਮ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਗਾਮ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਰਥ ਹੈ ‘ਚਰਵਾਹਿਆਂ ਦਾ ਪਿੰਡ’। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਿੰਦੂ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਬਲਦ ਪਿੰਡ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਅਕਬਰ ਦਾ ਮਨਪਸੰਦ ਸਥਾਨ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਠਹਿਰਿਆ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਭਾਰਤ ਆਏ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਠੰਡੀ ਥਾਂ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰੀ ਸੀ।
ਪਹਿਲਗਾਮ ਦਾ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨਾਲ ਹੈ ਸਬੰਧ
ਹਿੰਦੂ ਮਿਥਿਹਾਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਹਿਲਗਾਮ ਰਿਸ਼ੀ ਕਸ਼ਯਪ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਉਹੀ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸੰਤਾਂ-ਮਹਾਂਪੁਰਖਾਂ ਨੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਮਾਮੇਲੇਸ਼ਵਰ ਮੰਦਰ ਵੀ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਨੂੰ ਅਮਰਤਾ ਦਾ ਰਾਜ਼ ਦੱਸਣ ਲਈ ਅਮਰਨਾਥ ਗੁਫਾ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ ਤਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਵਾਹਨ ਨੰਦੀ ਬਲਦ ਇੱਥੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇੱਥੋਂ ਅਮਰਨਾਥ ਗੁਫਾ ਦੀ ਦੂਰੀ 48 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਲੂ 3 ਤੋਂ 5 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
ਸੰਖੇਪ: ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਾ ਪਹਿਲਗਾਮ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰਿਆ, ਜੋ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਇਹ ਹਮਲਾ ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਇਆ।
