08 ਸਤੰਬਰ, 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ ):- ਦੁੱਧ ਹਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਚਾਹ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਠਿਆਈਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੋਸ਼ਣ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ, ਮਿਲਾਵਟੀ ਦੁੱਧ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਨਕਲੀ ਦੁੱਧ ਦਾ ਸੇਵਨ ਸਰੀਰ ਲਈ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਘਰੇਲੂ ਉਪਚਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਾਂਗੇ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸਲੀ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਪਤਾ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਫੂਡ ਸੇਫਟੀ ਅਫਸਰ ਰਤਨ ਗੋਦਾਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਦੁੱਧ ਦੀ ਮਿਲਾਵਟ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ, ਸ਼ੀਸ਼ੇ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਬੂੰਦ ਸੁੱਟੋ। ਜੇਕਰ ਬੂੰਦ ਇੱਕ ਜਗ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਦੁੱਧ ਸ਼ੁੱਧ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਸਨੂੰ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਬੂੰਦ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਜਾਵੇਗੀ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇੱਕ ਹੋਰ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਦੁੱਧ ਨੂੰ ਗਰਮ ਕਰਕੇ ਇਸਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ। ਜੇਕਰ ਦੁੱਧ ਨੂੰ ਗਰਮ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਕਰੀਮ ਠੋਸ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਬਦਬੂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਅਸਲੀ ਹੈ। ਫੂਡ ਸੇਫਟੀ ਅਫਸਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਨਕਲੀ ਦੁੱਧ ਗਰਮ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਝੱਗ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਘੱਟ ਜਾਂ ਕੋਈ ਵੀ ਕਰੀਮ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਠੋਸ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।
ਫੂਡ ਸੇਫਟੀ ਅਫਸਰ ਰਤਨ ਗੋਦਾਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਖੰਡ ਜਾਂ ਡਿਟਰਜੈਂਟ ਦੀ ਮਿਲਾਵਟ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਲਈ, ਆਪਣੀ ਉਂਗਲੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਪਾਓ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਰਗੜੋ। ਜੇਕਰ ਝੱਗ ਬਣਨ ਲੱਗਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੁੱਧ ਮਿਲਾਵਟੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸ਼ੁੱਧ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।
ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਸਟਾਰਚ ਦੀ ਮਿਲਾਵਟ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਇਓਡੀਨ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਬੂੰਦਾਂ ਪਾਓ। ਜੇਕਰ ਦੁੱਧ ਦਾ ਰੰਗ ਨੀਲਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਟਾਰਚ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਸਲੀ ਦੁੱਧ ਦਾ ਰੰਗ ਨਹੀਂ ਬਦਲਦਾ। ਫੂਡ ਸੇਫਟੀ ਅਫਸਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਸਟਾਰਚ ਦੀ ਮਿਲਾਵਟ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ, ਦੁੱਧ ਨੂੰ ਉਬਾਲੋ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਠੰਡਾ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਪਾਣੀ ਵਾਂਗ ਪਤਲਾ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਨਕਲੀ ਹੈ। ਸ਼ੁੱਧ ਦੁੱਧ ਗਾੜ੍ਹਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉੱਪਰ ਕਰੀਮ ਦੀ ਇੱਕ ਪਰਤ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇਸਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜੇਕਰ ਘੱਟ ਅੱਗ ‘ਤੇ ਗਰਮ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਦੁੱਧ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਪੀਲੀ ਜਾਂ ਲਾਲ ਪਰਤ ਬਣਨ ਲੱਗਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਦੁੱਧ ਹੈ। ਅਸਲੀ ਦੁੱਧ ਗਰਮ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਹਲਕੀ ਕਰੀਮ ਛੱਡਦਾ ਹੈ।
