23 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ): ਜਿਗਰ ਸਰੀਰ ਦਾ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਅੰਗ ਹੈ, ਜੋ ਪਾਚਨ, ਡੀਟੌਕਸੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਵਧਾਉਣ ਵਰਗੇ ਕਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਾਰਜ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਮਾੜੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਗਲਤ ਆਦਤਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਜਿਗਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਕੁਝ ਆਮ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਅਸੀਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਬੁਰੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਏ ਹਾਂ, ਜੋ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਾਡੇ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਸੋਚ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਇਹ ਆਦਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ, ਪਰ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਜੋ ਜਿਗਰ ਦੇ ਕੰਮਕਾਜ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਜਿਗਰ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ 5 ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਕਾਰਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਤੁਹਾਡਾ ਜਿਗਰ ਵਿਗੜਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜੰਕ ਫੂਡ ਅਤੇ ਅਸੰਤੁਲਿਤ ਖੁਰਾਕ
ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਲੇ ਹੋਏ, ਮਸਾਲੇਦਾਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਭੋਜਨ ਜਿਗਰ ‘ਤੇ ਵਾਧੂ ਦਬਾਅ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜੰਕ ਫੂਡ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰਾਂਸ ਫੈਟ ਅਤੇ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਫੈਟੀ ਲੀਵਰ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖੰਡ ਅਤੇ ਫਾਸਟ ਫੂਡ ਜਿਗਰ ਦੇ ਕੰਮਕਾਜ ਨੂੰ ਹੌਲੀ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ:
ਹਰੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਫਾਈਬਰ ਅਤੇ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟਸ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਖੁਰਾਕ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿਓ। ਖੰਡ ਅਤੇ ਤਲੇ ਹੋਏ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰੋ।
ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣਾ
ਸ਼ਰਾਬ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੇਵਨ ਜਿਗਰ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸ਼ਰਾਬ ਲਿਵਰ ਸਿਰੋਸਿਸ ਅਤੇ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਿਗਰ ਦਾ ਡੀਟੌਕਸੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਪਦਾਰਥ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।
ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ:
ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਖਪਤ ਨੂੰ ਘਟਾਓ ਜਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੰਦ ਕਰੋ। ਨਾਰੀਅਲ ਪਾਣੀ, ਨਿੰਬੂ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਗ੍ਰੀਨ-ਟੀ ਵਰਗੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਡਾਈਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ।
ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਸੇਵਨ
ਦਰਦ ਨਿਵਾਰਕ ਜਾਂ ਹੋਰ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਜਿਗਰ ‘ਤੇ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਅਤੇ ਦਰਦ ਨਿਵਾਰਕ ਜਿਗਰ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਬੇਲੋੜੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਲੈਣ ਨਾਲ ਜਿਗਰ ਦੀ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲਤਾ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ:
ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕੋਈ ਵੀ ਦਵਾਈ ਨਾ ਲਓ। ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਇਲਾਜ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿਓ।
ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ
ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਜਿਗਰ ਲਈ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਕਾਫ਼ੀ ਪਾਣੀ ਨਾ ਪੀਣ ਨਾਲ ਜਿਗਰ ਦੇ ਡੀਟੌਕਸੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੌਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਪਦਾਰਥ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਜਿਗਰ ਦੀ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲਤਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ:
ਦਿਨ ਭਰ ਵਿੱਚ 8-10 ਗਲਾਸ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਦੀ ਆਦਤ ਪਾਓ। ਹਰਬਲ ਚਾਹ ਅਤੇ ਫਲਾਂ ਦਾ ਰਸ ਲਓ।
ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਦਬਾਅ
ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਤਣਾਅ ਜਿਗਰ ‘ਤੇ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਕੰਮਕਾਜ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਤਣਾਅ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹਾਰਮੋਨ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਜਿਗਰ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਤਣਾਅ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਗਲਤ ਆਦਤਾਂ ਵਧ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ:
ਧਿਆਨ, ਯੋਗਾ ਅਤੇ ਹਲਕੀ ਕਸਰਤ ਅਪਣਾਓ। ਸਹੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਨੀਂਦ ਲਓ ਅਤੇ ਆਰਾਮ ਕਰਨ ਦੀ ਆਦਤ ਪਾਓ। ਜਿਗਰ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹਨ, ਪਰ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ। ਜੇਕਰ ਸਹੀ ਆਦਤਾਂ ਅਪਣਾਈਆਂ ਜਾਣ, ਤਾਂ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਸਹੀ ਖੁਰਾਕ, ਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ, ਸਟ੍ਰੈਸ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਦੁਆਰਾ ਜਿਗਰ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸੰਖੇਪ: ਲਿਵਰ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋਣ ਦੇ 5 ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਜਾਣੋ ਅਤੇ ਅੱਜ ਹੀ ਆਪਣੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰੋ। ਸਿਹਤਮੰਦ ਲਿਵਰ ਲਈ ਸਹੀ ਆਦਤਾਂ ਅਪਣਾਓ।