28 ਮਈ, 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ): ਚੱਕਰ ਆਉਣਾ ਇੱਕ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਲੋਕ ਅਕਸਰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜੇਕਰ ਚੱਕਰ ਆਉਣੇ ਅਕਸਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਇੱਕ ਚੇਤਾਵਨੀ ਹੈ ਕਿ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦਾ ਪੋਸ਼ਣ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਿਸ ਵਿਟਾਮਿਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚਰਚਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਉਹ ਹੈ ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ12। ਜੇਕਰ ਇਸ ਵਿਟਾਮਿਨ ਦੀ ਕਮੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ12 ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਲਾਲ ਖੂਨ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਦੇ ਗਠਨ, ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਕਾਰਜਾਂ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਕਮੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਖੂਨ ਸੰਚਾਰ ਅਤੇ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਥਕਾਵਟ, ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਅਤੇ ਚੱਕਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ12 ਦੀ ਕਮੀ ਸਿਰਫ ਚੱਕਰ ਆਉਣ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਹੱਥਾਂ-ਪੈਰਾਂ ਵਿੱਚ ਝਰਨਾਹਟ, ਸੁੰਨ ਹੋਣਾ, ਕਮਜ਼ੋਰ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ, ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹਨੇਰਾ ਅਤੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਬੇਚੈਨੀ ਵੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਇਹ ਅਨੀਮੀਆ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ12 ਦੀ ਕਮੀ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਵਿਟਾਮਿਨ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਾਸ, ਅੰਡੇ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਵਿਟਾਮਿਨ ਦੀ ਚੰਗੀ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬਜ਼ੁਰਗ, ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਐਂਟੀਸਾਈਡ ਜਾਂ ਮੈਟਫਾਰਮਿਨ ਵਰਗੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਵੀ ਇਸਦੀ ਕਮੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ12 ਲਈ, ਅੰਡੇ, ਦੁੱਧ, ਪਨੀਰ, ਦਹੀਂ, ਮੱਛੀ, ਚਿਕਨ ਅਤੇ ਲਾਲ ਮੀਟ ਵਰਗੇ ਭੋਜਨ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀਆਂ ਲਈ, ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ12 ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਫੋਰਟੀਫਾਈਡ ਅਨਾਜ ਅਤੇ ਸਪਲੀਮੈਂਟ ਉਪਲਬਧ ਹਨ, ਜੋ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ‘ਤੇ ਲਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਚੱਕਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਥੱਕੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਾਂ ਮਾਨਸਿਕ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ। ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ12 ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਦਾ ਪਤਾ ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਖੂਨ ਦੀ ਜਾਂਚ ਨਾਲ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਸਦੀ ਕਮੀ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਸਪਲੀਮੈਂਟ ਜਾਂ ਟੀਕੇ ਰਾਹੀਂ ਇਸਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ12 ਦੀ ਕਮੀ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨਾ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਸਦਾ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਆਮ ਵਾਂਗ ਵਾਪਸ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਕਸਰ ਚੱਕਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਨਾ ਲਓ। ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਚੇਤਾਵਨੀ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸੰਖੇਪ: ਵਿਟਾਮਿਨ ਦੀ ਕਮੀ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਚੱਕਰ ਆਉਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਸਮਝ ਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣਾ ਜਰੂਰੀ ਹੈ।
