ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 21 ਦਸੰਬਰ 2024 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ ): ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦੇਸ਼ ‘ਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਖਪਤ ਅਤੇ ਦਰਾਮਦ ‘ਚ ਬੇਨਿਯਮੀਆਂ ਦਾ ਖਦਸ਼ਾ ਪ੍ਰਗਟਾਇਆ ਹੈ। ਨਵੰਬਰ ਮਹੀਨੇ ਵਿਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਡਰ ਹੈ ਕਿ 2011 ਵਾਂਗ ਅੰਕੜਿਆਂ ਵਿਚ ਹੋਰ ਗੜਬੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੰਕੜਿਆਂ ਕਾਰਨ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਵਪਾਰ ਘਾਟਾ ਰਿਕਾਰਡ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਸਿਰਦਰਦੀ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਥਿਤੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸੱਚਾਈ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਵਣਜ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਜਾਂਚ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।
ਦਰਅਸਲ, ਇਸ ਵਾਰ ਵਣਜ ਮੰਤਰਾਲਾ ਨਵੰਬਰ ਦੇ ਵਪਾਰਕ ਅੰਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ 2011 ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ ਬੇਨਿਯਮੀਆਂ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਉਂਦਾ ਨਜ਼ਰ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਸਾਲ ਅਪ੍ਰੈਲ-ਨਵੰਬਰ ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਵਪਾਰਕ ਅੰਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 9 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਅੰਤਰ ਪਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਵਾਰ, ਇਹ ਮੁੱਦਾ ਨਵੰਬਰ 2024 ਲਈ ਸੋਨੇ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੀ ਗਣਨਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ੱਕੀ ਗਲਤੀਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੋਨੇ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਗਲਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
2011 ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੋਇਆ ਸੀ ?
2011 ਵਿੱਚ, ਕੰਪਿਊਟਰ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੇ ਗਲਤ ਵਰਗੀਕਰਨ ਅਤੇ ਦੋਹਰੀ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਨਿਰਯਾਤ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੀ ਓਵਰ-ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਸਾਲ ਨਵੰਬਰ ‘ਚ ਵੀ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਵਿੱਚ ਅਸਾਧਾਰਨ ਵਾਧੇ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ, ਵਣਜ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡੀਜੀਸੀਆਈਐਸ (ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਜਨਰਲ ਆਫ਼ ਕਮਰਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਐਂਡ ਸਟੈਟਿਸਟਿਕਸ) ਨੇ ਸੋਨੇ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੀ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸੀਬੀਆਈਸੀ (ਸੈਂਟਰਲ ਬੋਰਡ ਆਫ਼ ਅਪ੍ਰਤੱਖ ਟੈਕਸ) ਅਤੇ ਕਸਟਮਜ਼ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਡੇਟਾ ਨਾਲ ਮੇਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਸੋਨੇ ਦੀ ਰਿਕਾਰਡ ਦਰਾਮਦ, ਵਪਾਰ ਘਾਟਾ ਵੀ ਅਸਮਾਨ ਛੂਹ ਰਿਹਾ ਹੈ
ਨਵੰਬਰ ‘ਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ‘ਚ ਅਸਾਧਾਰਨ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਵਪਾਰ ਘਾਟਾ ਰਿਕਾਰਡ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੋਨੇ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ 14.86 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੀ ਇਸੇ ਮਿਆਦ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਚਾਰ ਗੁਣਾ ਵਾਧਾ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਅਤੇ ਵਿਆਹਾਂ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੀ ਮੰਗ ਹੈ। ਸੋਨੇ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਵਪਾਰ ਘਾਟਾ (ਆਯਾਤ ਅਤੇ ਨਿਰਯਾਤ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ) ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਰਿਕਾਰਡ $ 37.84 ਬਿਲੀਅਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ।
ਮਾਰਕੀਟ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ
ਇਸ ਮਾਮਲੇ ‘ਤੇ ਵਪਾਰ ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਸਰਾਫਾ ਵਪਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮਿਲੀ-ਜੁਲੀ ਰਾਏ ਹੈ। ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਡੇਟਾ ਸੰਕਲਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੰਭਾਵਿਤ ਗਲਤੀ ਦਾ ਸ਼ੱਕ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੂਸਰੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਦੋਹਰੀ ਗਿਣਤੀ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਦਰਾਮਦ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਘਾਟਾ ਘਟਦਾ ਹੈ। ਰਤਨ ਅਤੇ ਗਹਿਣੇ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਵੱਖਰੇ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਇੰਨਾ ਉੱਚਾ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ।’ ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਕ ਵਪਾਰਕ ਮਾਹਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ‘ਬਿੱਲ ਆਫ ਐਂਟਰੀ ਡੇਟਾ’ ਨੂੰ ਦੋਹਰਾ ਗਿਣਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।