ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 15 ਦਸੰਬਰ 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ):- ਅੱਜ 15 ਦਸੰਬਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਤਰੀਕ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਅੱਜ ਰਾਤ 12 ਵਜੇ ਤੱਕ ਐਡਵਾਂਸ ਟੈਕਸ ਦਾ 75% ਭੁਗਤਾਨ ਨਾ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਟੈਕਸਦਾਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਵਿਆਜ ਦੇਣਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2025-26 ਲਈ ਇਹ ਐਡਵਾਂਸ ਟੈਕਸ ਦੀ ਤੀਜੀ ਕਿਸ਼ਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਤੈਅ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਚੁਕਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਐਕਟ ਦੀ ਧਾਰਾ 234C ਤਹਿਤ ਪੈਨਲਟੀ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਆਖ਼ਰ ਐਡਵਾਂਸ ਟੈਕਸ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਭਰਨਾ ਕਿਸ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਆਓ ਸਮਝੀਏ।
ਐਡਵਾਂਸ ਟੈਕਸ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? (What is advance tax?)
ਐਡਵਾਂਸ ਟੈਕਸ ਉਹ ਟੈਕਸ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਸਾਲ ਦੀ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਆਮਦਨ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਇੱਕੋ ਵਾਰ ਨਾ ਦੇ ਕੇ, ਚਾਰ ਕਿਸ਼ਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸ ਦਾ ਬੋਝ ਘੱਟ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਨਿਯਮਤ ਮਾਲੀਆ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣਾ ਹੈ।
ਕਿਸ ਨੂੰ ਐਡਵਾਂਸ ਟੈਕਸ ਦੇਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ? (Who is required to pay advance tax?)
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਟੈਕਸ ਦੇਣਦਾਰੀ ਪੂਰੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ₹10,000 ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਐਡਵਾਂਸ ਟੈਕਸ ਦੇਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ 60 ਸਾਲ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਟ ਸੀਨੀਅਰ ਸਿਟੀਜ਼ਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਕਾਰੋਬਾਰ ਜਾਂ ਪੇਸ਼ੇ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਐਡਵਾਂਸ ਟੈਕਸ ਦੇਣ ਤੋਂ ਛੋਟ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
15 ਦਸੰਬਰ ਦੀ ਡੈੱਡਲਾਈਨ ਖੁੰਝ ‘ਤੇ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ?(What happens if the December 15 deadline is missed?)
ਮਾਹਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਐਡਵਾਂਸ ਟੈਕਸ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਜਾਂ ਘੱਟ ਭੁਗਤਾਨ ‘ਤੇ ਹਰ ਮਹੀਨੇ 1% ਯਾਨੀ ਸਾਲਾਨਾ 12% ਤੱਕ ਵਿਆਜ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਦਿਨ ਦੀ ਦੇਰੀ ‘ਤੇ ਵੀ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਵਿਆਜ ਦੇਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਜੇ ਕਿਸੇ ਟੈਕਸਦਾਤਾ ਦੀ ਐਡਵਾਂਸ ਟੈਕਸ ਦੇਣਦਾਰੀ ₹1 ਲੱਖ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ 15 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਦੇਣਯੋਗ ₹30,000 ਨਹੀਂ ਭਰਦਾ, ਤਾਂ ਅਗਲੇ ਹੀ ਦਿਨ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਵੀ ਉਸ ਨੂੰ 900 ਰੁਪਏ ਵਿਆਜ ਦੇਣਾ ਪਵੇਗਾ।
ਐਡਵਾਂਸ ਟੈਕਸ ਦੀ ਪੂਰੀ ਸਮਾਂ-ਸੂਚੀ (Timeline)
| ਕਿਸ਼ਤ ਦੀ ਤਾਰੀਖ | ਟੈਕਸ ਭੁਗਤਾਨ ਦੀ ਸੀਮਾ |
| 15 ਜੂਨ | ਕੁੱਲ ਟੈਕਸ ਦਾ 15% |
| 15 ਸਤੰਬਰ | ਕੁੱਲ ਟੈਕਸ ਦਾ 45% |
| 15 ਦਸੰਬਰ | ਕੁੱਲ ਟੈਕਸ ਦਾ 75% |
| 15 ਮਾਰਚ | ਬਾਕੀ ਪੂਰਾ ਟੈਕਸ |
ਐਡਵਾਂਸ ਟੈਕਸ ਨਾ ਦੇਣ ‘ਤੇ ਵਿਆਜ ਕਿਵੇਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ?
ਐਡਵਾਂਸ ਟੈਕਸ ਨਾ ਦੇਣ ‘ਤੇ ਦੋ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਵਿਆਜ ਭਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸੈਕਸ਼ਨ 234B ਤਹਿਤ: ਜੇਕਰ 31 ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਕੁੱਲ ਟੈਕਸ ਦਾ 90% ਭੁਗਤਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ, ਤਾਂ ਬਕਾਇਆ ਰਾਸ਼ੀ ‘ਤੇ 1% ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਵਿਆਜ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।
ਸੈਕਸ਼ਨ 234C ਤਹਿਤ: ਤੈਅ ਕਿਸ਼ਤ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਨਾ ਭਰਨ ‘ਤੇ ਦੇਰੀ ਵਾਲੀ ਰਕਮ ‘ਤੇ 1% ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਵਿਆਜ ਦੇਣਾ ਪਵੇਗਾ।
ਮਾਹਰਾਂ ਦੀ ਸਲਾਹ: ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਤਨਖਾਹਦਾਰ (Salary), ਫ੍ਰੀਲਾਂਸਰ ਜਾਂ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਟੈਕਸ ਦੇਣਦਾਰੀ ₹10,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ, ਤਾਂ 15 ਦਸੰਬਰ ਦੀ ਤਾਰੀਖ ਨੂੰ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਨਾ ਲਓ। ਸਮੇਂ ‘ਤੇ 75% ਐਡਵਾਂਸ ਟੈਕਸ ਭਰ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਬੇਲੋੜੇ ਵਿਆਜ ਅਤੇ ਪੈਨਲਟੀ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕਦੇ ਹੋ।
