ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 08 ਦਸੰਬਰ 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ):- ਪੀ.ਐੱਮ. ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਨਾਲ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਚਰਚਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਪੀ.ਐੱਮ. ਮੋਦੀ ਨੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਤੱਕ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦੀ ਅਣਦੇਖੀ ਲਈ ਕਾਂਗਰਸ ‘ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਸਾਧਿਆ। ਪੀ.ਐੱਮ. ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਮਿਲੀ।
ਪੀ.ਐੱਮ. ਨੇ ਚਰਚਾ ਦੌਰਾਨ ਕਿਹਾ, ‘ਜਿਸ ਮੰਤਰ ਨੇ, ਜਿਸ ਜੈਘੋਸ਼ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਊਰਜਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਤਿਆਗ ਅਤੇ ਤਪੱਸਿਆ ਦਾ ਮਾਰਗ ਦਿਖਾਇਆ ਸੀ, ਉਸ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦਾ ਪੁੰਨ ਯਾਦ ਕਰਨਾ ਇਸ ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਸੁਭਾਗ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਲਈ ਇਹ ਮਾਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦੇ 150 ਸਾਲ ਪੂਰੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਇਸ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਮੌਕੇ ਦੇ ਗਵਾਹ ਬਣ ਰਹੇ ਹਾਂ।’ ਪੜ੍ਹੋ ਪੀ.ਐੱਮ. ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਗੱਲਾਂ…
ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦੀ 150 ਸਾਲ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਈ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਗੁਜ਼ਰੀ ਹੈ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦੇ 50 ਸਾਲ ਹੋਏ, ਤਦ ਦੇਸ਼ ਗੁਲਾਮੀ ਵਿੱਚ ਜਿਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦੇ 100 ਸਾਲ ਹੋਏ, ਤਦ ਦੇਸ਼ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੀਆਂ ਜ਼ੰਜੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜਕੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦਾ ਅਤਿਅੰਤ ਉੱਤਮ ਤਿਉਹਾਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ, ਤਦ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦਾ ਗਲਾ ਘੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਜਦੋਂ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦੇ 100 ਸਾਲ ਹੋਏ, ਤਦ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਲਈ ਜਿਊਣ-ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਦੀਆਂ ਸਲਾਖਾਂ ਪਿੱਛੇ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਿਸ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦੇ ਗੀਤ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਊਰਜਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਉਸ ਦੇ 100 ਸਾਲ ਪੂਰੇ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਸਾਡੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਇੱਕ ਕਾਲਾ ਕਾਲਖੰਡ ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ ਉਜਾਗਰ ਹੋ ਗਿਆ। 150 ਸਾਲ ਉਸ ਮਹਾਨ ਅਧਿਆਏ ਅਤੇ ਉਸ ਗੌਰਵ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਹਨ। ਮੇਰਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਸਦਨ, ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਮੌਕੇ ਨੂੰ ਜਾਣ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਇਹੀ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ 1947 ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿਵਾਈ।
ਅੱਜ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ 150 ਨਿਮਿੱਤ ਚਰਚਾ ਆਰੰਭ ਕਰਨ ਲਈ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋਇਆ ਹਾਂ, ਇੱਥੇ ਕੋਈ ਪੱਖ–ਵਿਰੋਧੀ ਪੱਖ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਜੋ ਇੱਥੇ ਬੈਠੇ ਹਾਂ, ਸਾਡੇ ਲਈ ਇਹ ਕਰਜ਼ਾ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਹੈ, ਉਹ ਕਰਜ਼ਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦੇ ਮੰਤਰ ਨਾਲ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਅੰਦੋਲਨ ਚਲਾਇਆ, ਅਤੇ ਉਸੇ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਸਭ ਇੱਥੇ ਬੈਠੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਲਈ ਸਾਡੇ ਸਾਰੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਲਈ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦਾ ਇਹ ਕਰਜ਼ਾ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਹੈ।
ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ, ਸਿਰਫ਼ ਸਿਆਸੀ ਲੜਾਈ ਦਾ ਮੰਤਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਸਿਰਫ਼ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਜਾਣ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਰਾਹ ‘ਤੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਜਾਈਏ, ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ, ਇਸ ਮਾਤਭੂਮੀ ਨੂੰ ਮੁਕਤ ਕਰਾਉਣ ਦੀ ਜੰਗ ਸੀ। ਮਾਂ ਭਾਰਤੀ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬੇੜੀਆਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰਾਉਣ ਦੀ ਇੱਕ ਪਵਿੱਤਰ ਜੰਗ ਸੀ। ਬੰਕਿਮ ਦਾ ਨੇ ਜਦੋਂ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ, ਤਦ ਸੁਭਾਵਿਕ ਹੀ ਉਹ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਬਣ ਗਿਆ। ਤਦ ਪੂਰਬ ਤੋਂ ਪੱਛਮ, ਉੱਤਰ ਤੋਂ ਦੱਖਣ, ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਹਰ ਭਾਰਤੀ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਬਣ ਗਿਆ।
ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ 1905 ਵਿੱਚ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਵੰਡ ਕੀਤੀ, ਤਾਂ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਚੱਟਾਨ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖੜ੍ਹਾ ਰਿਹਾ। ਇਹ ਨਾਅਰਾ ਗਲੀ–ਗਲੀ ਦਾ ਸੁਰ ਬਣ ਗਿਆ। ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਬੰਗਾਲ ਵੰਡ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਨ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਫੜ੍ਹ ਲਈ ਸੀ, ਪਰ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਲਈ ਚੁਣੌਤੀ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਚੱਟਾਨ ਬਣਦਾ ਗਿਆ। ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਏਕਤਾ ਲਈ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਗਲੀ–ਗਲੀ ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਹੀ ਨਾਅਰਾ ਬੰਗਾਲ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਿੰਦਾ ਸੀ।
ਅੰਗਰੇਜ਼ ਸਮਝ ਚੁੱਕੇ ਸਨ ਕਿ 1857 ਦੇ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਟਿਕ ਪਾਉਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਲੈ ਕੇ ਉਹ ਆਏ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸਾਫ਼ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲੱਗਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵੰਡਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾਵੇਗਾ, ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਲੜਾਇਆ ਨਹੀਂ ਜਾਵੇਗਾ, ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਇੱਥੇ ਰਾਜ ਕਰਨਾ ਕਠਿਨ ਹੈ। ਤਦ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ‘ਵੰਡੋ ਅਤੇ ਰਾਜ ਕਰੋ’ ਦਾ ਰਸਤਾ ਚੁਣਿਆ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੰਗਾਲ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਬਣਾਇਆ।
ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਦਿੱਤਾ। ਬਾਰੀਸਾਲ ਵਿੱਚ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਗਾਉਣ ‘ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜੁਰਮਾਨੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਬਾਰੀਸਾਲ, ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਬਾਰੀਸਾਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਵੀਰਾਂਗਣਾਵਾਂ ਨੇ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ‘ਤੇ ਲੱਗੀ ਪਾਬੰਦੀ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਅਤੇ ਲੰਬਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।
ਬਾਰੀਸਾਲ ਦੀ ਇੱਕ ਵੀਰਾਂਗਣਾ, ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਸਰੋਜਨੀ ਬੋਸ ਨੇ ਉਸ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸੰਕਲਪ ਲਿਆ ਸੀ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ‘ਤੇ ਲੱਗੀ ਪਾਬੰਦੀ ਨਹੀਂ ਹਟਦੀ, ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਚੂੜੀਆਂ ਨਹੀਂ ਪਹਿਨਣਗੀਆਂ। ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਬੱਚੇ ਵੀ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋੜੇ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਪ੍ਰਭਾਤ ਫੇਰੀਆਂ ਨਿਕਲਦੀਆਂ ਸਨ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਨੱਕ ਵਿੱਚ ਦਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਅਖਬਾਰਾਂ ‘ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ, ਤਾਂ ਮੈਡਮ ਭੀਕਾਜੀ ਕਾਮਾ ਨੇ ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਖਬਾਰ ਕੱਢਿਆ, ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਨਾਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਰੱਖਿਆ।
1907 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਵੀ.ਓ. ਚਿਦੰਬਰਮ ਪਿੱਲੈ ਨੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਜਹਾਜ਼ ਬਣਾਇਆ, ਤਦ ਉਸ ‘ਤੇ ਵੀ ‘ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ’ ਲਿਖਿਆ ਸੀ। ਰਾਸ਼ਟਰਕਵੀ ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ ਭਾਰਤੀ ਨੇ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਦਾ ਤਮਿਲ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਈ ਤਮਿਲ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਗੀਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਪ੍ਰਤੀ ਗਹਿਰੀ ਸ਼ਰਧਾ ਸਪੱਸ਼ਟ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
