ਦਿੱਲੀ, 30 ਜਨਵਰੀ, 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ ):- ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜੰਗ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਦੀ ਟਿੱਪਣੀ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਮੁੱਦਾ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਯਮੁਨਾ ਦੇ ਪਾਣੀ ‘ਚ ਜ਼ਹਿਰ ਮਿਲਾ ਕੇ ਦਿੱਲੀ ਭੇਜ ਰਹੀ ਹੈ। ਸੀਐਮ ਆਤਿਸ਼ੀ ਨੇ ਭਾਜਪਾ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਪੱਲਾ ਪਿੰਡ ਪਹੁੰਚੇ। ਉਥੇ ਉਸ ਨੇ ਯਮੁਨਾ ਜਲ ਲਿਆ ਅਤੇ ਪੀਤਾ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਲੋਕ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਪੱਲਾ ਪਿੰਡ ਬਾਰੇ ਖੋਜ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਖ਼ਰ ਇਹ ਜਗ੍ਹਾ ਕਿੱਥੇ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਦਿੱਲੀ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਕਿਵੇਂ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੂਰੇ ਸਿਸਟਮ ਬਾਰੇ ਦੱਸਾਂਗੇ।
ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਜਾਣ ਲਓ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ਕੋਲ ਆਪਣਾ ਪਾਣੀ ਦਾ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਸਰੋਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਯੂਪੀ, ਹਰਿਆਣਾ, ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਰਗੇ ਰਾਜਾਂ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਯਮੁਨਾ ਨਦੀ ਰਾਹੀਂ ਪਾਣੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਯੂਪੀ ਸਰਕਾਰ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਰਾਹੀਂ ਪਾਣੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਭਾਖੜਾ ਨੰਗਲ ਰਾਹੀਂ ਪਾਣੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਹਰ ਰੋਜ਼ ਯਮੁਨਾ ਯਾਨੀ ਹਰਿਆਣਾ ਤੋਂ 38.9 ਕਰੋੜ ਗੈਲਨ ਪਾਣੀ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਹਰਿਆਣਾ ਮੂਨਕ ਨਹਿਰ ਰਾਹੀਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 750 ਕਿਊਸਿਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਾਣੀ ਦਿੱਲੀ ਨੂੰ ਭੇਜਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਾਣੀ ਹੈਦਰਪੁਰ, ਬਵਾਨਾ, ਨੰਗਲੋਈ ਅਤੇ ਦਵਾਰਕਾ ਵਾਟਰ ਟਰੀਟਮੈਂਟ ਪਲਾਂਟਾਂ ਨੂੰ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਯਮੁਨਾ ਨਦੀ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਦਹਿਸਰਾ ਪਿੰਡ ਦੇ ਨੇੜੇ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਅੱਗੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਪੱਲਾ ਪਿੰਡ ਜਾਂ ਪੱਲਾ ਘਾਟ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਥਾਨ ਦਿੱਲੀ-ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।
ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਬੋਰਡ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵੀ ਦਿਖਾਈ
ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਇਸ ਪੱਲਾ ਘਾਟ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਝਿਜਕ ਦੇ ਯਮੁਨਾ ਦਾ ਪਾਣੀ ਪੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਦੱਸਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਹਰਿਆਣਾ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਗੰਦਗੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਇਲਾਜ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਵ ਸਾਫ਼ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪੀ ਲਿਆ। ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਯਮੁਨਾ ਸਾਡੇ ਲਈ ਪਵਿੱਤਰ ਨਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨਾ ਪਵਿੱਤਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ ਵੱਲੋਂ ਲਏ ਨਮੂਨਿਆਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵੀ ਦਿਖਾਈ। ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਸੈਂਪਲਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਰਿਪੋਰਟ ‘ਚ ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਪਾਣੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਫ ਅਤੇ ਪੀਣ ਯੋਗ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਆਤਿਸ਼ੀ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ?
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਆਤਿਸ਼ੀ ਨੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਪਿਛਲੇ 10 ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਪਯੂ ਮਨਿਆਰੀ ਨਾਮਕ ਸਥਾਨ ਤੋਂ ਡੀਡੀ-8 ਡਰੇਨ ਰਾਹੀਂ ਯਮੁਨਾ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਛੱਡਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਯਮੁਨਾ ਦਾ ਪਾਣੀ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
ਦਿੱਲੀ ਜਲ ਬੋਰਡ ਦਾ ਜਵਾਬ
ਦਿੱਲੀ ਜਲ ਬੋਰਡ ਦੇ ਸੀਈਓ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅਕਤੂਬਰ ਅਤੇ ਫਰਵਰੀ ਦਰਮਿਆਨ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਯਮੁਨਾ ਵਿੱਚ ਅਮੋਨੀਆ ਦਾ ਪੱਧਰ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਲ ਬੋਰਡ ਦੇ ਜਲ ਸ਼ੁੱਧੀਕਰਨ ਪਲਾਂਟ 1 ਪੀਪੀਐਮ ਤੱਕ ਅਮੋਨੀਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸ਼ੁੱਧ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਣ ਦੀ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ, ਇਸਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਸਬ ਬ੍ਰਾਂਚ ਅਤੇ ਕੈਰੀਅਰ ਲਾਈਨ ਚੈਨਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾ ਕੇ ਸ਼ੁੱਧ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਹਰ ਸਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਨਵੀਂ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਸੰਖੇਪ
ਪੱਲਾ ਪਿੰਡ, ਜੋ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਉਹ ਓਹ ਥਾਂ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਯਮੁਨਾ ਦਾ ਪਾਣੀ ਪੀ ਕੇ ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ। ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਕਿਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਕਿੰਨੇ ਫਿਲਟਰੇਸ਼ਨ ਪਲਾਂਟਾਂ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਸਿਸਟਮ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇਹ ਮੁੱਦਾ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੋਵਾਂ ਰਾਜਾਂ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵਲੋਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦਾਅਵੇ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
