11 ਅਕਤੂਬਰ 2024 : ਨੈਸ਼ਨਲ ਪੈਨਸ਼ਨ ਸਕੀਮ (NPS) ਇੱਕ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ-ਕਮ-ਬਚਤ ਯੋਜਨਾ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਯੋਗਦਾਨ-ਆਧਾਰਿਤ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿੱਤੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ। NPS ਬਾਰੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸੇ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਲਾਭ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦੀ ਰਕਮ ਤੁਹਾਡੇ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਨਿਵੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਇਸ ‘ਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਰਿਟਰਨ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤੁਹਾਡੀ ਆਮਦਨ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਤੁਹਾਡੇ ਖਰਚੇ ਵਧਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਉਹੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਵਿੱਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਇੱਕ ਸਥਿਰ ਆਮਦਨੀ ਸਰੋਤ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ₹ 1 ਲੱਖ ਦੀ ਮਹੀਨਾਵਾਰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ NPS ਵਿੱਚ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਸਦਾ ਗਣਿਤ।
ਮੰਨ ਲਓ ਤੁਹਾਡੀ ਉਮਰ 25 ਸਾਲ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ NPS ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ। ਤੁਸੀਂ 60 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰੋਗੇ ਯਾਨੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੀ ਮਿਆਦ 35 ਸਾਲ ਹੋਵੇਗੀ। ਇੱਥੇ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ NPS ‘ਤੇ 10% ਦੀ ਰਿਟਰਨ ਮਿਲੇਗੀ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਆਮ ਉਮੀਦ ਹੈ।
ਮਹੀਨਾਵਾਰ ਨਿਵੇਸ਼: ₹13,100
ਕੁੱਲ ਨਿਵੇਸ਼ (35 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ): ₹55.02 ਲੱਖ
ਕੁੱਲ ਵਾਪਸੀ: 10%
ਮਿਉਚੁਅਲ ਫੰਡ ਪਰਿਪੱਕਤਾ ‘ਤੇ ਰਕਮ: ₹5.01 ਕਰੋੜ
Annuity ਨਿਵੇਸ਼: 40% (₹2 ਕਰੋੜ)
ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਸਾਲਾਨਾ ਦਰ: 6%
ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਹੀਨਾਵਾਰ ਪੈਨਸ਼ਨ: 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ
Annuity ਕੀ ਹੈ?
NPS ਵਿੱਚ, ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ Annuity ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਕੁੱਲ ਜਮ੍ਹਾਂ ਰਕਮ ਦਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 40% ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਸਲਾਨਾ ਦਰ ਜਿੰਨੀ ਉੱਚੀ ਹੋਵੇਗੀ, ਤੁਹਾਡੀ ਮਹੀਨਾਵਾਰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਵੱਧ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਨਿਵੇਸ਼ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਐਕਟ ਦੀ ਧਾਰਾ 80CCD(1B) ਦੇ ਤਹਿਤ ₹ 50,000 ਤੱਕ ਦੀ ਟੈਕਸ ਛੋਟ ਵੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
NPS ਵਿੱਚ ਫੰਡਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
NPS ਦੇ ਤਹਿਤ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰਕਮ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ PFRDA ਨਾਲ ਰਜਿਸਟਰਡ ਪੈਨਸ਼ਨ ਫੰਡ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਨਿਵੇਸ਼ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿੱਤੀ ਸਾਧਨਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਰਕਾਰੀ ਬਾਂਡ, ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਬਾਂਡ ਅਤੇ ਇਕੁਇਟੀ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਫੰਡਾਂ ‘ਤੇ ਮਾਰਕੀਟ ਦੇ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। NPS ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਹੀ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਨਾਲ, ਤੁਸੀਂ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀਆਂ ਵਿੱਤੀ ਲੋੜਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਨਿਵੇਸ਼ ਜਲਦੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਪੈਨਸ਼ਨ ਫੰਡ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਹੀਨਾਵਾਰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਥਿਰ ਆਮਦਨ ਵੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।