ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 27 ਦਸੰਬਰ 2024 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ ):- ਹੁਣ ਡਾਕਘਰ (Post Office) ਤੋਂ ਬੱਚਤ ਯੋਜਨਾਵਾਂ (Savings Schemes) ‘ਚ ਡਾਕ ਭੇਜਣ ਅਤੇ ਪੈਸੇ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਨ ਦਾ ਗਾਹਕਾਂ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਹੋਰ ਖਾਸ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੋਸਟ ਆਫਿਸ ਐਕਟ (Post Office Act) ਤਹਿਤ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਨਵੇਂ ਨਿਯਮ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਲੋਕ-ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਡਿਲੀਵਰੀ ਲਈ ਡਾਕ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਤਰੀਕੇ ਤੋਂ ਵਿਦਾਇਗੀ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਡਾਕਘਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਨਵੇਂ ਮੌਕੇ ਵੀ ਖੋਲ੍ਹਦੇ ਹਨ।
ਸਰਕਾਰ (Government) ਨੇ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰਤ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਨਵੇਂ ਨਿਯਮ ‘ਡਾਕ ਸੇਵਾ ਜਨ ਸੇਵਾ’ (Dak Seva Jan Seva) ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਸਰਲ ਬਣਾਉਣਾ ਅਤੇ ‘ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸ਼ਾਸਨ, ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸਰਕਾਰ’ ਅਤੇ ‘ਆਤਮ-ਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ’ ਦੇ ਵਿਜ਼ਨ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣਾ ਹੈ। ਡਾਕ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਵਿਧਾਨਿਕ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦਸੰਬਰ (December) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਕਾਨੂੰਨ ‘ਪੋਸਟ ਆਫਿਸ ਐਕਟ, 2023’ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਐਕਟ ਇਸ ਸਾਲ ਜੂਨ (June) ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ‘ਚ ਕੀ ਖਾਸ ਹੈ
ਡਾਕਘਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਡਾਕਘਰ ਨਿਯਮ, 2024 ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਨਵੇਂ ਰਾਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਡਾਕਖਾਨੇ ਰਾਹੀਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਈਆਂ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਕੇਂਦਰਿਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਵੀ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਨਿਯਮ ਡਿਜੀਟਲ ਪਤਿਆਂ ਅਤੇ ਡਾਕ ਜਾਂ ਹੋਰ ਖਰਚਿਆਂ ਦੇ ਭੁਗਤਾਨ ਦੇ ਡਿਜੀਟਲ ਢੰਗ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਡਾਕ ਟਿਕਟਾਂ ਦੇ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਕੰਮ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਡਿਜੀਟਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਟੈਂਪ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨਿਵਾਰਣ ਲਈ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ।
ਬਿਆਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, “ਇਸ ਪਹਿਲ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ, ਪੋਸਟ ਆਫਿਸ ਐਕਟ, 2023 ਦੇ ਤਹਿਤ ਅਧੀਨ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੋਸਟ ਆਫਿਸ ਨਿਯਮ, 2024 ਅਤੇ ਪੋਸਟ ਆਫਿਸ ਰੈਗੂਲੇਸ਼ਨ, 2024 ਦਾ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਸੈੱਟ ਵੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਗਜ਼ਟ ਰਾਹੀਂ ਅਧੀਨ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ 16 ਦਸੰਬਰ, 2024 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋ ਗਏ ਹਨ।”
ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਦੰਡਕਾਰੀ ਵਿਵਸਥਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪੋਸਟ ਆਫਿਸ ਰੈਗੂਲੇਸ਼ਨਜ਼, 2024 ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਡਾਕਘਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਅਤੇ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੋਸਟ ਆਫਿਸ ਨੈਟਵਰਕ ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਬੀਮਾ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਯੋਗ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦਾ ਹੈ।
