01 ਅਗਸਤ, 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ ):- ਫੇਫੜਿਆਂ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਅੱਜ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਅਤੇ ਆਮ ਕੈਂਸਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਲਈ, ਹਰ ਸਾਲ 1 ਅਗਸਤ ਨੂੰ Lung Cancer Day ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ‘ਦਿ ਲੈਂਸੇਟ’ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਾਲ 2020 ਵਿੱਚ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ 22 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਵੇਂ ਕੇਸ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਸਨ, ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਲਗਭਗ 18 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਡਾਇਮੰਡ ਫਿੰਗਰ ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਓ। ਇਹ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣ ਦਾ ਇੱਕ ਆਸਾਨ ਤਰੀਕਾ ਹੈ।
ਡਾਇਮੰਡ ਫਿੰਗਰ ਟੈਸਟ
ਡਾਇਮੰਡ ਫਿੰਗਰ ਟੈਸਟ ਕਰਨ ਲਈ, ਆਪਣੇ ਦੋਵੇਂ ਹੱਥਾਂ ਦੀਆਂ ਇੰਡੈਕਸ ਉਂਗਲਾਂ ਦੇ ਨਹੁੰਆਂ ਨੂੰ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਓ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜੋ, ਜਿਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਹੀਰਾ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ। ਜੇਕਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਹੁੰਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਹੀਰੇ ਵਰਗੀ ਖਾਲੀ ਜਗ੍ਹਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇ, ਤਾਂ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਆਮ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਇਹ ਪਾੜਾ ਨਹੀਂ ਬਣਦਾ ਅਤੇ ਨਹੁੰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਚਿਪਕ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਫਿੰਗਰ ਕਲੱਬਿੰਗ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਿੰਗਰ ਕਲੱਬਿੰਗ ਕਈ ਵਾਰ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੈਂਸਰ ਰਿਸਰਚ ਯੂਕੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 35% ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਾਨ-ਸਮਾਲ ਸੈੱਲ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਫਿੰਗਰ ਕਲੱਬਿੰਗ ਪਾਈ ਗਈ ਹੈ।
ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਲੱਛਣ
- 3 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਖੰਘ
- ਖੰਘ ਨਾਲ ਖੂਨ ਆਉਣਾ
- ਲਗਾਤਾਰ ਛਾਤੀ ਦੀ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ
- ਚੜ੍ਹਾਈ ਚੜ੍ਹਦੇ ਸਮੇਂ ਸਾਹ ਚੜ੍ਹਨਾ ਜਾਂ ਥਕਾਵਟ
- ਭੁੱਖ ਨਾ ਲੱਗਣਾ ਜਾਂ ਅਚਾਨਕ ਭਾਰ ਘਟਣਾ
- ਚਿਹਰੇ ਜਾਂ ਗਰਦਨ ‘ਤੇ ਸੋਜ
- ਸਾਹ ਲੈਂਦੇ ਸਮੇਂ ਘਰਘਰਾਹਟ ਜਾਂ ਅਜੀਬ ਆਵਾਜ਼ ਆਉਣਾ
- ਖਾਣ ਪੀਣ ਵੇਲੇ ਨਿਗਲਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ
ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਕਾਰਨ
ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਕੈਂਸਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਿਗਰਟ ਨਹੀਂ ਪੀਂਦੇ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਲੋਕ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਤੋਂ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਐਸਬੈਸਟਸ ਅਤੇ ਰੇਡੋਨ ਗੈਸ, ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰਕ ਇਤਿਹਾਸ, HIV ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਵਰਗੇ ਕਾਰਕ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਟਰਿੱਗਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਰੋਕਥਾਮ ਤੇ ਉਪਾਅ
ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਤੋਂ ਬਚੋ ਜਾਂ ਇਸਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਛੱਡ ਦਿਓ। ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੌਰਾਨ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨੋ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਵੇਲੇ। ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ। ਨਿਯਮਤ ਸਿਹਤ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਓ।
