27 ਮਈ, 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ): ਸਰੀਰ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮੂੰਹ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜੋ ਖਾਣਾ ਅਸੀਂ ਖਾਂਦੇ ਹਾਂ, ਉਹ ਮੂੰਹ ਤੋਂ ਪੇਟ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਬੁਰਸ਼ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਕਈ ਲੋਕ ਲੰਬੇ ਤੱਕ ਇੱਕ ਹੀ ਬੁਰਸ਼ ਦੀ ਵਰਤੋ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਸਹੀਂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬੁਰਸ਼ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਵਧੀਆ ਬੁਰਸ਼ਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਮੂੰਹ ਦੀ ਸਿਹਤ ਬਣਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਮਾਹਿਰ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ ਬੁਰਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਮੂੰਹ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਨਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
ਮੂੰਹ ਦੀ ਸਿਹਤ ਸਰੀਰ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਦੰਦ ਅਤੇ ਮਸੂੜੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹੋਣਗੇ ਤਾਂ ਹੀ ਅਸੀਂ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਚਬਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਸਾਫ਼ ਬੋਲ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾਲ ਮੁਸਕਰਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੂੰਹ ਦੀ ਸਫਾਈ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨ ਨਾਲ ਦੰਦਾਂ ਦਾ ਸੜਨ, ਮਸੂੜਿਆਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਸਾਹ ਦੀ ਬਦਬੂ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇੱਕ ਹੀ ਬੁਰਸ਼ ਦੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸੁੰਦਰ ਮੁਸਕਰਾਹਟ ਨੂੰ ਖਰਾਬ ਕਰਦੀ ਹੈ ਸਗੋਂ ਮੂੰਹ ਦੀ ਸਫਾਈ ਵੀ ਖਰਾਬ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਬੁਰਸ਼ ਨੂੰ ਕਦੋਂ ਬਦਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?
ਜਦੋਂ ਬੁਰਸ਼ ਦੀ ਗੱਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਨਿਯਮ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਰ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣਾ ਬੁਰਸ਼ ਬਦਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਕਿੰਨਾ ਵੀ ਵਧੀਆ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਬੁਰਸ਼ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਬਦਲਦੇ ਤਾਂ ਚਾਹੇ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਪੁਰਾਣੇ ਬੁਰਸ਼ ਨਾਲ ਕਿੰਨੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਦੰਦ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ ਪਰ ਤੁਹਾਡੇ ਦੰਦ ਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਦੰਦਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇੱਕ ਘਿਸਿਆ ਹੋਇਆ ਬੁਰਸ਼ ਸਫਾਈ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਦ ਜਰਨਲ ਆਫ਼ ਦ ਅਮੈਰੀਕਨ ਡੈਂਟਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਹਰ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਜਾਂ ਜੇਕਰ ਬ੍ਰਿਸਟਲਜ਼ ਝੜ ਗਏ ਹਨ ਤਾਂ ਜਲਦ ਹੀ ਬੁਰਸ਼ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਬੁਰਸ਼ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਬਦਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?
ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਬੁਰਸ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਸੂਖਮ ਜੀਵ: ਭਾਵੇਂ ਦੰਦਾਂ ਦਾ ਬੁਰਸ਼ ਚੰਗੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇ, ਪਰ ਇਹ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਸੂਖਮ ਜੀਵਾਂ ਦਾ ਨਿਵਾਸ ਸਥਾਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬੁਰਸ਼ ਸਿੰਕਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਅਤੇ ਬਾਥਰੂਮਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਸੂਖਮ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਬੁਰਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਸਨ ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਗਠੀਆ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਵਰਗੀਆਂ ਗੰਭੀਰ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਬੁਰਸ਼ ਨੂੰ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਬਦਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ: ਜ਼ੁਕਾਮ, ਬੁਖਾਰ ਜਾਂ ਖੰਘ ਘੱਟ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣਾ ਬੁਰਸ਼ ਬਦਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਅਤੇ ਵਾਇਰਸ ਬੁਰਸ਼ ‘ਤੇ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੋ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ।
ਦੰਦਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬੁਰਸ਼ ਕਰੀਏ?
ਮੇਓਕਲੀਨਿਕ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੂੰਹ ਦੀ ਸਿਹਤ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਵੇਰੇ ਉੱਠਣ ਵੇਲੇ ਅਤੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਫਲੋਰਾਈਡ ਵਾਲੇ ਟੁੱਥਪੇਸਟ ਨਾਲ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਦੋ ਮਿੰਟ ਲਈ ਆਪਣੇ ਦੰਦ ਬੁਰਸ਼ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਬੁਰਸ਼ ਨੂੰ 45-ਡਿਗਰੀ ਦੇ ਕੋਣ ‘ਤੇ ਫੜ ਕੇ ਦੰਦਾਂ ਦੀਆਂ ਸਤਹਾਂ ‘ਤੇ ਅਤੇ ਮਸੂੜਿਆਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਕੋਮਲ ਗੋਲਾਕਾਰ ਗਤੀ ਵਿੱਚ ਬੁਰਸ਼ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਰਗੜਨਾ ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਪਰਲੇ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਹਰ 3-4 ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਬੁਰਸ਼ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸੰਖੇਪ: ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਇੱਕ ਹੀ ਦੰਦਾਂ ਦੀ ਬੁਰਸ਼ ਵਰਤਣ ਨਾਲ ਮੂੰਹ ਦੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ, ਮੜ੍ਹੇ ਹੋਏ ਦੰਦ ਅਤੇ ਗੰਦੇ ਹੋਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
