ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 19 ਦਸੰਬਰ 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ):-ਭਾਰਤ ਨੂੰ 1983 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਦਿਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਪਤਾਨ ਕਪਿਲ ਦੇਵ ਨੇ ਗੌਤਮ ਗੰਭੀਰ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਸਟਾਈਲ ‘ਤੇ ਆਪਣੀ ਰਾਏ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਕਪਿਲ ਦੇਵ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜੋਕੇ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਕੋਚ (ਹੈੱਡ ਕੋਚ) ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਬਾਰੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ।
ਗੌਤਮ ਗੰਭੀਰ ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਆਲੋਚਨਾਵਾਂ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਟੀਮ ਇੰਡੀਆ ਨੂੰ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਹੱਥੋਂ ਦੋ ਮੈਚਾਂ ਦੀ ਟੈਸਟ ਸੀਰੀਜ਼ ਵਿੱਚ ‘ਕਲੀਨ ਸਵੀਪ’ (ਹਾਰ) ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਗੰਭੀਰ ‘ਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੀ ਅਦਲਾ-ਬਦਲੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪਾਰਟ-ਟਾਈਮ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ।
ਕਪਿਲ ਦੇਵ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ
ਭਾਰਤੀ ਵਣਜ ਮੰਡਲ (Indian Chamber of Commerce), ਆਈ.ਸੀ.ਸੀ. ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਸੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦਿਆਂ ਕਪਿਲ ਨੇ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਅੱਜ ਦੀ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਕੋਚ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ।
“ਅੱਜ ‘ਕੋਚ’ ਸ਼ਬਦ ਬਹੁਤ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੌਤਮ ਗੰਭੀਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕੋਚ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੇ। ਉਹ ਟੀਮ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਕੋਚ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦਾ ਹਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਕੂਲ ਜਾਂ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ। ਉਹ ਮੇਰੇ ਕੋਚ ਹਨ।” – ਕਪਿਲ ਦੇਵ
ਹੈੱਡ ਕੋਚ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ
ਕਪਿਲ ਦੇਵ ਨੇ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਮਾਹਿਰ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹੈੱਡ ਕੋਚ ਤੋਂ ਤਕਨੀਕੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਾਬਕਾ ਕਪਤਾਨ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ, ‘ਤੁਸੀਂ ਕੋਚ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹੋ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਲੈੱਗ ਸਪਿਨਰ ਜਾਂ ਵਿਕਟਕੀਪਰ ਹੈ? ਗੌਤਮ ਗੰਭੀਰ ਕਿਸੇ ਲੈੱਗ ਸਪਿਨਰ ਜਾਂ ਵਿਕਟਕੀਪਰ ਨੂੰ ਕੋਚਿੰਗ ਕਿਵੇਂ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ?’
ਕਪਿਲ ਦੇਵ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਕੋਚ ਜਾਂ ਕਪਤਾਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸਹਿਜਤਾ (ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਵਾਉਣਾ) ਅਤੇ ਭਰੋਸਾ ਦਿਵਾਉਣਾ ਹੈ। ਸਾਬਕਾ ਕਪਤਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਟੀਮ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਬਿਹਤਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਮੈਂ ਇਸ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇਖਦਾ ਹਾਂ।’
ਖਿਡਾਰੀ ਦਾ ਹੌਸਲਾ ਵਧਾਉਣਾ ਅਹਿਮ
ਕਪਿਲ ਦੇਵ ਨੇ ਆਪਣੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਸ਼ੈਲੀ ‘ਤੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਪਾਉਂਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਫਾਰਮ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਖਿਡਾਰੀ ਦਾ ਹੌਸਲਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਸੈਂਕੜਾ ਜੜਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਉਸ ਨਾਲ ਡਿਨਰ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ। ਮੈਂ ਉਸ ਖਿਡਾਰੀ ਨਾਲ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣਾ ਚਾਹਾਂਗਾ, ਜੋ ਚੰਗਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਿਆ।’
ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਜੇਤੂ ਕਪਤਾਨ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਟੀਮ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਜਗਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਦੇਵ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਿਵਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇੱਕ ਕਪਤਾਨ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਪੂਰੀ ਟੀਮ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲੈਣ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।’
ਸੰਖੇਪ:
