ISRO ਦਾ ਨਵਾਂ ਸਿਸਟਮ ਬਿਜਲੀ ਡਿੱਗਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇਵੇਗਾ ਅਲਰਟ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹੋਵੇਗਾ ਲਾਭਦਾਇਕ

ਬੈਂਗਲੁਰੂ, 2 ਅਪ੍ਰੈਲ , 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ ):-ਨੈਸ਼ਨਲ ਰਿਮੋਟ ਸੈਂਸਿੰਗ ਸੈਂਟਰ (NRSC) ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਸੰਗਠਨ (ISRO) ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਭੂ-ਸਥਿਰ ਉਪਗ੍ਰਹਿਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਫਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰੱਕੀ ਦਾ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਲਾਭ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।
ISRO ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਤਹ ਦੇ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ, ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਹਵਾ ਦੇ ਪੈਟਰਨਾਂ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਟ੍ਰੋਪੋਸਫੀਅਰ ਵਿੱਚ ਸੰਚਾਲਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਨਵੀਂ ਪੂਰਵ-ਅਨੁਮਾਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰੇਗੀ, ਸੰਭਾਵੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬਿਜਲੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਨਾਂ ਬਚਾਏਗੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਉਹ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਸੁਚੇਤ ਹੋ ਸਕਣਗੇ ਅਤੇ ਲੋੜੀਂਦੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਾਅ ਕਰ ਸਕਣਗੇ।
ਕਿਵੇਂ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਈ ਇਹ ਤਕਨੀਕ?
NRSC ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ INSAT-3D ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਦੁਆਰਾ ਇਕੱਤਰ ਕੀਤੇ ਆਊਟਗੋਇੰਗ ਲਾਂਗਵੇਵ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ (OLR) ਡੇਟਾ ਵਿੱਚ ਵਿਲੱਖਣ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਸੰਕੇਤਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਨੇ ਸਾਬਤ ਕੀਤਾ ਕਿ OLR ਤਾਕਤ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਸੰਭਾਵੀ ਬਿਜਲੀ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਸੂਚਕ ਹੈ। ਟੀਮ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲਾਈਟਨਿੰਗ ਸਿਗਨਲਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਅਤੇ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਲਈ ਉਪਗ੍ਰਹਿਆਂ ਦੀ ਇਨਸੈਟ ਲੜੀ ਤੋਂ ਨੇੜੇ-ਅਸਲ-ਟਾਈਮ ਨਿਰੀਖਣਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਪੂਰਵ-ਅਨੁਮਾਨ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ, ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਸਤਹ ਤਾਪਮਾਨ (LST) ਅਤੇ ਹਵਾ ਦੇ ਡੇਟਾ ਸਮੇਤ ਵਾਧੂ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੰਯੁਕਤ ਵੇਰੀਏਬਲ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ।
ਬਿਜਲੀ ਚਮਕਣ ਤੋਂ 2.5 ਘੰਟੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਲਰਟ
ਇਹ ਸੰਯੁਕਤ ਵੇਰੀਏਬਲ ਜ਼ਮੀਨੀ ਮਾਪਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਵਿੱਚ ਭਿੰਨਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੈਪਚਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 2.5 ਘੰਟਿਆਂ ਦੀ ਅਗਾਊਂ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦੇ ਨਾਲ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਕਾਸ ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੁਦਰਤੀ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗਰਮ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਜਿੱਥੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲੇਗਾ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਸਮਾਂ ਮਿਲੇਗਾ।

ਸੰਖੇਪ:-ISRO ਦੀ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਹੋਵੇਗੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਨ ਅਤੇ ਸੰਪਤੀ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ।