ਗਰਮ ਕੀਤੇ ਚੌਲ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ ਫੂਡ ਪੋਇਜ਼ਨਿੰਗ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ! ਨਿਊਟ੍ਰੀਸ਼ਨਿਸਟ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਚੇਤਾਵਨੀ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 23 ਦਸੰਬਰ 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ):- ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਬਾਸੀ ਚਾਵਲਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਫੂਡ ਪੋਇਜ਼ਨਿੰਗ (Food Poisoning) ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਬਣਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਡਬਲ ਬੋਰਡ-ਸਰਟੀਫਾਈਡ ਐਮਡੀ ਅਤੇ ਨਿਊਟ੍ਰੀਸ਼ਨਿਸਟ ਡਾ. ਐਮੀ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਪੋਸਟ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਚੇਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਚਾਵਲਾਂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਗਰਮ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਅਸੀਂ ਅਕਸਰ ਅਜਿਹੀ ਗਲਤੀ ਕਰ ਬੈਠਦੇ ਹਾਂ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੇਟ ਦੀ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਅਤੇ ਫੂਡ ਪੋਇਜ਼ਨਿੰਗ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਡਾ. ਐਮੀ ਅਨੁਸਾਰ, “ਇਹ ਗਲਤੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਿਮਾਰ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਵੀ ਜਾਣਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।”

ਕੀ ਫਰਿੱਜ ਵਿੱਚ ਚਾਵਲ ਰੱਖਣਾ ਸਹੀ ਹੈ?

ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡਾ. ਐਮੀ ਨੇ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੇ ਭੁਲੇਖੇ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕਈ ਲੋਕ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਫਰਿੱਜ ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ ਚਾਵਲ ਖਾਣਾ ਸਿਹਤ ਲਈ ਮਾੜਾ ਹੈ, ਪਰ ਸੱਚਾਈ ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਹੈ।

ਡਾ. ਐਮੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ, “ਚਾਵਲਾਂ ਨੂੰ ਫਰਿੱਜ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਚੰਗਾ ਹੈ।” ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਚਾਵਲ ਪਕਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਠੰਢਾ ਕਰਕੇ ਰਾਤ ਭਰ ਫਰਿੱਜ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੁਝ ਸਟਾਰਚ ‘ਰੇਸਿਸਟੈਂਟ ਸਟਾਰਚ’ (Resistant Starch) ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਆਂਦਰਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੈ, ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੇਟ ਦੇ ਚੰਗੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ।

ਤਾਂ ਫਿਰ ਖ਼ਤਰਾ ਕਿੱਥੇ ਹੈ?

ਅਸਲ ਖ਼ਤਰਾ ਫਰਿੱਜ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਫਰਿੱਜ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ।

ਡਾ. ਸ਼ਾਹ ਮੁਤਾਬਕ, “ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗਲਤੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਪੱਕੇ ਹੋਏ ਚਾਵਲਾਂ ਨੂੰ ਦਿਨ ਭਰ ਬਾਹਰ (ਕਮਰੇ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ‘ਤੇ) ਛੱਡ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।” ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਅਜਿਹਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ, ਪਰ ਚਾਵਲਾਂ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਬਾਹਰ ਛੱਡਣ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ‘ਬੈਸੀਲਸ ਸੇਰੀਅਸ’ (Bacillus cereus) ਨਾਮਕ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪਨਪਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।

ਮੈਡੀਕਲ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਖ਼ਤਰੇ ਬਾਰੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਚਾਵਲ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋ ਗਏ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਗੰਭੀਰ ਫੂਡ ਪੋਇਜ਼ਨਿੰਗ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਚਾਵਲ ਖਾਣ ਦਾ ਸਹੀ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਤਰੀਕਾ

ਡਾ. ਐਮੀ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਚਾਵਲਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਖਾਣ ਅਤੇ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਧਾਰਨ ਨਿਯਮ ਦੱਸਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ:

ਜਲਦੀ ਠੰਢਾ ਕਰੋ: ਚਾਵਲ ਪਕਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਬਾਹਰ ਨਾ ਛੱਡੋ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਠੰਢਾ ਕਰੋ।

ਫਰਿੱਜ ਵਿੱਚ ਰੱਖੋ: ਠੰਢਾ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਏਅਰ-ਟਾਈਟ (ਢੱਕਣ ਬੰਦ) ਡੱਬੇ ਵਿੱਚ ਪਾ ਕੇ ਫਰਿੱਜ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਦਿਓ।

ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਵਾਰ ਗਰਮ ਕਰੋ: ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਖਾਓ, ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਹੀ ਵਾਰ ਗਰਮ ਕਰੋ। ਵਾਰ-ਵਾਰ ਗਰਮ ਕਰਨਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਸੰਖੇਪ:

ਨਿਊਟ੍ਰੀਸ਼ਨਿਸਟ ਡਾ. ਐਮੀ ਸ਼ਾਹ ਮੁਤਾਬਕ, ਪੱਕੇ ਚਾਵਲਾਂ ਨੂੰ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਕਮਰੇ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ‘ਤੇ ਛੱਡ ਕੇ ਫਿਰ ਗਰਮ ਕਰਨਾ ਫੂਡ ਪੋਇਜ਼ਨਿੰਗ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਠੰਢਾ ਕਰਕੇ ਫਰਿੱਜ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਵਾਰ ਹੀ ਗਰਮ ਕਰਨਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ।