13 ਮਾਰਚ, 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ) : ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਰੇਲ ਨੈੱਟਵਰਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਹਰ ਰੋਜ਼ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਰੇਲਵੇ ਰਾਹੀਂ ਇੱਕ ਥਾਂ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਥਾਂ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਰੇਲਵੇ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਕਮਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਰੇਲਵੇ ਦਾ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਰੇਲਵੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨਾਲੋਂ ਮਾਲ ਭਾੜੇ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਮਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਹੈ ਕਿ ਰੇਲਵੇ ਇੱਕ ਟਿਕਟ ਤੋਂ ਕਿੰਨਾ ਕਮਾਉਂਦਾ ਹੈ? ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ…
ਇੱਕ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਲਗਭਗ 2.5 ਕਰੋੜ ਲੋਕ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ, ਰੇਲਵੇ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ ਚਲਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ, ਰੇਲਵੇ ਆਪਣੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨੂੰ ਵੀ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਚਲਾਉਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਵੰਦੇ ਭਾਰਤ ਇਸਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ। ਰੇਲਵੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਤੋਂ ਭਾਰੀ ਆਮਦਨ ਕਮਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਲ 2021-22 ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਵਣਜ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਰੇਲਵੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 400 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਮਾਲੀਆ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਰੇਲਵੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਟਿਕਟਾਂ ਤੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਮਾਲ ਭਾੜੇ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਕਮਾਈ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਜੋੜੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਰੇਲ ਗੱਡੀਆਂ ਚਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਖਰਚਾ
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਰੇਲਵੇ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਚਲਾਉਣ ‘ਤੇ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਰੇਲਗੱਡੀ ਦਾ ਬਾਲਣ, ਸਟਾਫ ਦੀ ਤਨਖਾਹ, ਰੱਖ-ਰਖਾਅ, ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਆਦਿ ਖਰਚੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਖਰਚੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ, ਰੇਲਵੇ ਯਾਤਰੀ ਟਿਕਟਾਂ ਤੋਂ ਪੈਸੇ ਕਮਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਸੇਵਾ ਖਰਚੇ, ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਰੱਖ-ਰਖਾਅ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਵਰਗੇ ਖਰਚੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਟਿਕਟ ‘ਤੇ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਇੱਕ ਟਿਕਟ ਤੋਂ ਕਮਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਇੰਨੇ ਪੈਸੇ
ਰੇਲਵੇ ਦੀ ਟਿਕਟ ਤੋਂ ਕਮਾਈ ਰੇਲਗੱਡੀ ਦੀ ਕਿਸਮ, ਦੂਰੀ ਅਤੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਰੇਲਵੇ ਇੱਕ ਆਮ ਮੇਲ ਜਾਂ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਟ੍ਰੇਨ ਤੋਂ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ 40 ਤੋਂ 50 ਰੁਪਏ ਕਮਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਜੇਕਰ ਰਾਜਧਾਨੀ, ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਜਾਂ ਵੰਦੇ ਭਾਰਤ ਵਰਗੀ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਟ੍ਰੇਨ ਹੈ, ਤਾਂ ਰੇਲਵੇ ਦਾ ਮੁਨਾਫਾ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਕਰਕੇ, ਰੇਲਵੇ ਪ੍ਰਤੀ ਯਾਤਰੀ 100 ਤੋਂ 500 ਰੁਪਏ ਕਮਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਰੱਦ ਕੀਤੀਆਂ ਟਿਕਟਾਂ ਵੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਆਮਦਨ
ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਦੀ ਵੱਡੀ ਆਮਦਨ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਟਿਕਟ ਰੱਦ ਕਰਨ ਤੋਂ ਵੀ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਰੇਲ ਟਿਕਟਾਂ ਬੁੱਕ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀਆਂ ਟਿਕਟਾਂ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਰੇਲਵੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜੇਕਰ RAC ਜਾਂ ਵੇਟਿੰਗ ਲਿਸਟ ਟਿਕਟ ਰੱਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਰਿਫੰਡ ਰਕਮ ਵਿੱਚੋਂ 60 ਰੁਪਏ ਕੱਟੇ ਜਾਣਗੇ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਜੇਕਰ ਟ੍ਰੇਨ ਦੇ ਨਿਰਧਾਰਤ ਰਵਾਨਗੀ ਤੋਂ 48 ਘੰਟੇ ਪਹਿਲਾਂ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਟਿਕਟ ਰੱਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਫਸਟ ਏਸੀ ਵਿੱਚ 240 ਰੁਪਏ, ਸੈਕਿੰਡ ਏਸੀ ਵਿੱਚ 200 ਰੁਪਏ, ਥਰਡ ਏਸੀ ਵਿੱਚ 180 ਰੁਪਏ, ਸਲੀਪਰ ਕਲਾਸ ਵਿੱਚ 120 ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਸੈਕਿੰਡ ਕਲਾਸ ਵਿੱਚ 60 ਰੁਪਏ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਕੱਟਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਸੰਖੇਪ: ਰੇਲਵੇ ਇੱਕ ਟਿਕਟ ਤੋਂ ਕਿੰਨੀ ਕਮਾਈ ਕਰਦੀ ਹੈ? ਇਹ ਗਣਿਤ 99% ਲੋਕ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ!
