11 ਮਾਰਚ, 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ):ਆਈਪੀਐਲ (IPL) ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਲਲਿਤ ਮੋਦੀ (Lalit Modi) ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਖ਼ਬਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ। ਲਲਿਤ ਮੋਦੀ ਨੇ ਲੰਡਨ ਸਥਿਤ ਭਾਰਤੀ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਵਿਖੇ ਆਪਣਾ ਭਾਰਤੀ ਪਾਸਪੋਰਟ ਸਪੁਰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਦੇਸ਼ ਵਾਨੂਆਟੂ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਲੈ ਲਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਵੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਲਲਿਤ ਮੋਦੀ ਨੇ ਉੱਥੇ ਵੱਡਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਕੇ ਵਾਨੂਆਟੂ ਦਾ ਗੋਲਡਨ ਪਾਸਪੋਰਟ (Golden Passport) ਵੀ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਲਗਭਗ 113 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀਜ਼ਾ ਮੁਕਤ ਐਂਟਰੀ ਕਰ ਸਕਣਗੇ।
ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਾਸਪੋਰਟਾਂ ਬਾਰੇ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ, ਪਰ ਇਹ ਗੋਲਡਨ ਪਾਸਪੋਰਟ ਕੀ ਹੈ? ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਇਸਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਕੀ ਹੈ? ਇਹ ਅਸੀਂ ਇਸ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਜਾਣਾਂਗੇ।
ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਵੇਚਣ ਦਾ ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ
ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਯਮ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ, ਪਰ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ ਅਜਿਹੇ ਵੀ ਹਨ ਜੋ ਆਪਣੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਵੇਚਦੇ ਹਨ। ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਕੇ ਜਾਂ ਜਾਇਦਾਦ ਖਰੀਦ ਕੇ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਨਿਵੇਸ਼ ਰਾਹੀਂ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਵਾਨੂਆਟੂ ਵਰਗੇ ਲਗਭਗ 20 ਦੇਸ਼ ਹਨ ਜੋ ‘ਨਿਵੇਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਨਾਗਰਿਕਤਾ’ (CBI) ਜਾਂ ‘ਗੋਲਡਨ ਪਾਸਪੋਰਟ’ (Golden Passport) ਵਰਗੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਚਲਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਰਾਹੀਂ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਇੰਨੇ ਕਰੋੜ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਗੋਲਡਨ ਪਾਸਪੋਰਟ
ਲਲਿਤ ਮੋਦੀ ਨੇ ਵਾਨੂਆਟੂ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਲੈ ਲਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ, ਵਾਨੂਆਟੂ ਵਿੱਚ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਲਾਗਤ 1.18 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ 1.35 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕੁਝ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਹਨ ਜੋ ਅਜਿਹੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਚਲਾ ਕੇ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਵੇਚਦੇ ਹਨ।
ਆਸਟਰੀਆ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਲਈ ਕੋਈ ਪੈਮਾਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਨਾਗਰਿਕ ਬਣਨ ‘ਤੇ, 180 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀਜ਼ਾ ਮੁਕਤ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਮਾਲਟਾ ਵਿੱਚ, 5.4 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਕੇ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਡੋਮਿਨਿਕਾ ਅਤੇ ਸੈਂਟਰਲ ਲੂਸੀਆ ਵਿੱਚ 83 ਲੱਖ ਰੁਪਏ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਤੁਰਕੀ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਲਈ 3.3 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਜਿਹੜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਪਾਸਪੋਰਟ ਅਜਿਹੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਚਲਾ ਕੇ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਵੇਚ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਬਹੁਤ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਨਾਗਰਿਕ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀਜ਼ਾ ਮੁਕਤ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਅਜਿਹਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ‘ਨਿਵੇਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਨਾਗਰਿਕਤਾ’ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਵਾਲੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਟੈਕਸ ਹੈਵਨ ਹਨ; ਇੱਥੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਟੈਕਸ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ ਪੈਂਦਾ।
