ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ‘ਈ-ਸ਼੍ਰਮ-ਇੱਕ ਸਟਾਪ ਸਲੂਸ਼ਨ’ ਪੋਰਟਲ, ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਬੇਧਿਆਨਕ ਖੇਤਰ ਦੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਲਈ कल्याण ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਜੋੜਨਾ ਹੈ, ਹੁਣ ਇਸ ਸਾਈਟ ‘ਤੇ 12 ਸਕੀਮਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜ ਚੁਕਿਆ ਹੈ ਜੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਕੀਮਾਂ ਅਤੇ ਲਾਭਾਂ ਨੂੰ ਈ-ਸ਼੍ਰਮ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ‘ਤੇ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਯੂਨੀਅਨ ਮਜ਼ਦੂਰ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਮਨਸੁਖ ਮੰਡਾਵੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ 30 ਕਰੋੜ ਬੇਧਿਆਨਕ ਖੇਤਰ ਦੇ ਮਜ਼ਦੂਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਈ-ਸ਼੍ਰਮ ਪੋਰਟਲ ‘ਤੇ ਰਜਿਸਟਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉਹ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਚਲਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਕੀਮਾਂ ਦੇ ਲਾਭ ਨੂੰ ਬਿਨਾ ਕਿਸੇ ਰੁਕਾਵਟ ਦੇ ਲੈ ਸਕਣਗੇ।
ਇਸਦਾ ਮਕਸਦ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਕਲਿੱਕ ‘ਤੇ ਬੇਧਿਆਨਕ ਖੇਤਰ ਦੇ ਜੋ ਲੋਕ ਇਸ ਪੋਰਟਲ ‘ਤੇ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਸਾਰੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਇੱਕ ਹੀ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਣ। ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਹੁੰਚ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ, ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਖੇਤਰੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਪੋਰਟਲ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਅਤੇ ਰਜਿਸਟਰ ਹੋਣ ਅਤੇ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਅਤੇ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ, “ਮਜ਼ਦੂਰ ਅਤੇ ਰਾਜਯੁੱਧ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਤੇ ਯੁਵਾ ਮਾਮਲੇ ਅਤੇ ਖੇਡਾਂ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ।
ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਈ-ਸ਼੍ਰਮ ਪੋਰਟਲ ਇੱਕ ਵਿਚਕਾਰਤਾ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਏਗਾ ਕਿ ਬੇਧਿਆਨਕ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਸਕੀਮਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸੁਲਭ ਹੋਵੇ।
ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਈ-ਸ਼੍ਰਮ ਪੋਰਟਲ ਅਗਸਤ 2021 ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਹੋਇਆ ਹੈ, 30 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੇਧਿਆਨਕ ਮਜ਼ਦੂਰ ਇਸ ‘ਤੇ ਰਜਿਸਟਰ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। “ਇਹ ਈ-ਸ਼੍ਰਮ ਪੋਰਟਲ ਦੀ ਬੇਧਿਆਨਕ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਖਿਚਾਅ ਅਤੇ ਇਸ ਪਹਲ ਦੀ ਸਮਾਜਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਬੇਧਿਆਨਕ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਵਿੱਚ ਪੱਖਪਾਤ ਦੀ ਜ਼ੁਬਾਨ ਦਿੰਦਾ ਹੈ,” ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ।
ਪੋਰਟਲ ਨੂੰ ‘ਬੇਧਿਆਨਕ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਡੇਟਾਬੇਸ’ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਯੂਨੀਵਰਸਲ ਖਾਤਾ ਨੰਬਰ (UAN) ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਸਾਲ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਿਕ, ਆਰਥਿਕ ਸਰਵੇਖਣ 2021-22 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੁੱਲ 53.53 ਕਰੋੜ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 43.99 ਕਰੋੜ ਮਜ਼ਦੂਰ ਬੇਧਿਆਨਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਈ-ਸ਼੍ਰਮ ਪੋਰਟਲ ‘ਤੇ 31 ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਰਜਿਸਟਰ ਹੋਏ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਲਿੰਗ ਅਨੁਸਾਰ ਡਾਟਾ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ: ਮਹਿਲਾ (15,67,85,963), ਪੁਰਸ਼ (13,83,96,531) ਅਤੇ ਹੋਰ (6,461)।
