11 ਮਾਰਚ, 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ):ਹੋਲੀ ਅਤੇ ਈਦ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦਾ ਮੌਸਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਪਰਤਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਭਰੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਲੋਕ ਉਡਾਣਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਇੱਥੇ ਵੀ ਕਿਰਾਏ ਅਸਮਾਨ ਨੂੰ ਛੂੰਹਦੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਬਾਲਣ ਸਸਤਾ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਹਵਾਈ ਕਿਰਾਏ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਖ਼ਿਰ ਇਹ ਕੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਈਂਧਨ ਸਸਤਾ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਹਵਾਈ ਕਿਰਾਏ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ ?
ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਟਰਬਾਈਨ ਫਿਊਲ (ATF) ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਤਾਰੀਖ ਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। 1 ਮਾਰਚ, 2025 ਨੂੰ, ਸਰਕਾਰੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਏਟੀਐਫ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ, ਤੇਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ 1 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਏਟੀਐਫ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ 1.50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਹਵਾਈ ਕਿਰਾਏ ਸਸਤੇ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਲਈ ਘਰ ਪਰਤਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਮਿਲੇਗੀ। ਪਰ, ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉਡਾਣ ਦੀਆਂ ਟਿਕਟਾਂ ਲਗਾਤਾਰ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ATF ਇੰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਿਉਂ ਹੈ ?
ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਏਟੀਐਫ ਦੀ ਕੀਮਤ 95,311.72 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਲੀਟਰ ਹੈ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ 95,533.72 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਲੀਟਰ ਸੀ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਕੋਲਕਾਤਾ, ਮੁੰਬਈ ਅਤੇ ਚੇਨਈ ਵਰਗੇ ਚਾਰ ਮਹਾਨਗਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਏਟੀਐਫ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਘਟਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਏਅਰਲਾਈਨਾਂ ਦੇ ਕੁੱਲ ਖਰਚੇ ਦਾ 40 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ATF ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆਉਣ ਨਾਲ ਟਿਕਟਾਂ ਸਸਤੀਆਂ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਜਦੋਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਮਾਰਚ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਏਟੀਐਫ ਦੀ ਕੀਮਤ ਘਟਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਤਾਂ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਸਸਤੀਆਂ ਉਡਾਣਾਂ ਦੀ ਉਮੀਦ ਸੀ, ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।
ਕਿਉਂ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿਰਾਇਆ ?
ਇੱਕ ਪਾਸੇ, ਤੇਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਏਟੀਐਫ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਘਟਾ ਕੇ ਏਅਰਲਾਈਨਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਦਿੱਤੀ ਤਾਂ ਜੋ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸਦਾ ਲਾਭ ਮਿਲ ਸਕੇ। ਪਰ ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਦਿੱਲੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਨੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੀ ਉਪਭੋਗਤਾ ਫੀਸ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਅਥਾਰਟੀ ਇਹ ਫੀਸ ਏਅਰਲਾਈਨਾਂ ਤੋਂ ਵਸੂਲੇਗੀ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਖਰਚਾ ਅਦਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ ਕਿ ਏਟੀਐਫ ਸਸਤਾ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਏਅਰਲਾਈਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਟਿਕਟਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਚਾਲਨ ਖਰਚੇ ਵੀ ਵਧਣਗੇ।
ਮੰਗ ਦੇ ਨਾਲ ਵਧਦਾ ਹੈ ਕਿਰਾਇਆ
ਏਟੀਐਫ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੀ ਉਪਭੋਗਤਾ ਫੀਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇੱਕ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ ਹੈ ਜੋ ਹਵਾਈ ਟਿਕਟ ਮਹਿੰਗੀ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਹਵਾਈ ਕਿਰਾਏ ਹੁਣ ਸਰਕਾਰੀ ਨਿਯੰਤਰਣ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ‘ਤੇ ਫਲੈਕਸੀ ਕਿਰਾਇਆ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਟਿਕਟਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਵਧਦੀ ਹੈ, ਕਿਰਾਇਆ ਵੀ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ ਕਿ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਟਿਕਟਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਵਧਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ ਕਿਰਾਏ ‘ਤੇ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਵਾਰ-ਵਾਰ ਚੈਕਿੰਗ ਕਾਰਨ ਵਧਦਾ ਹੈ ਕਿਰਾਇਆ
ਹਵਾਈ ਕਿਰਾਏ ‘ਤੇ ਫਲੈਕਸੀ ਫੇਅਰ ਫਾਰਮੂਲਾ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਕਾਰਨ, ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਟਿਕਟ ਚੈੱਕ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਵੀ ਹਵਾਈ ਕਿਰਾਇਆ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਇਹ ਉਮੀਦ ਕਰਨਾ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਏਟੀਐਫ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਕਾਰਨ ਹਵਾਈ ਕਿਰਾਏ ਸਸਤੇ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਉਡਾਣ ਟਿਕਟ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਬਾਲਣ ‘ਤੇ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਕਈ ਹੋਰ ਕਾਰਕਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਏਟੀਐਫ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਤੁਸੀਂ ਹਵਾਈ ਕਿਰਾਏ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹੋਵੋਗੇ।
