25 ਜੁਲਾਈ, 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ ):- ਰਾਸ਼ਨ ਕਾਰਡ ਦਾ ਨਾਮ ਆਉਂਦੇ ਹੀ ਅੱਖਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਮੁਫ਼ਤ ਅਨਾਜ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਘੁੰਮ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅੰਨਪੂਰਨਾ ਯੋਜਨਾ ਤਹਿਤ ਦੇਸ਼ ਦੇ 80 ਕਰੋੜ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁਫ਼ਤ ਅਨਾਜ ਦਾ ਲਾਭ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸਹੀ ਰਾਸ਼ਨ ਕਾਰਡ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਰੋੜਾਂ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਰਾਸ਼ਨ ਕਾਰਡ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ, ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਲੋਕ ਰਾਸ਼ਨ ਕਾਰਡ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਿਯਮ ਇੰਨੇ ਸਖ਼ਤ ਹਨ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਵੀ ਸਹੂਲਤ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਰਾਸ਼ਨ ਕਾਰਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬੰਦ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜੁਰਮਾਨੇ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਜੇਲ੍ਹ ਵੀ ਜਾਣਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਰਾਸ਼ਨ ਕਾਰਡ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਮਕਸਦ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਲੋੜਵੰਦ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੋ ਵਾਰ ਦੀ ਰੋਟੀ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਾ ਪੈਂਦਾ। ਪਰ, ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਵੀ ਬਹੁਤ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੁਫ਼ਤ ਅਨਾਜ ਦੇ ਲਾਲਚ ਵਿੱਚ, ਅਮੀਰ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਕਮਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਵੀ ਜਾਅਲੀ ਰਾਸ਼ਨ ਕਾਰਡ ਬਣਾ ਕੇ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਲਈ, ਸਰਕਾਰ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਚਲਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਕਾਰਵਾਈ ਵੀ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਕਿਸਨੂੰ ਸਰੰਡਰ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ ਰਾਸ਼ਨ ਕਾਰਡ…
ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰਾਸ਼ਨ ਕਾਰਡ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਕੋਲ ਘਰ, ਮਕਾਨ ਜਾਂ ਫਲੈਟ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਕੁੱਲ ਖੇਤਰਫਲ 100 ਗਜ਼ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਨ ਕਾਰਡ ਰੱਖਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਰਾਸ਼ਨ ਕਾਰਡ ਬਣਵਾਇਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਸਰੰਡਰ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਇਸ ਲਈ, ਆਪਣੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਜਾਣਾ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਨ ਕਾਰਡ ਸਰੰਡਰ ਕਰਨਾ ਬਿਹਤਰ ਹੋਵੇਗਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲੱਗੇਗਾ ਬਲਕਿ ਜੇਲ੍ਹ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕਿਹੜੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ ਬਣੇਗਾ ਰਾਸ਼ਨ ਕਾਰਡ…
ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰਾਸ਼ਨ ਕਾਰਡ ਲਈ ਯੋਗਤਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਈ ਨਿਯਮ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਹ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਕੋਲ ਕਾਰ ਅਤੇ ਟਰੈਕਟਰ ਵਰਗਾ ਚਾਰ ਪਹੀਆ ਵਾਹਨ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਰਾਸ਼ਨ ਕਾਰਡ ਨਹੀਂ ਬਣਵਾ ਸਕਦਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਸਨੂੰ ਮੁਫ਼ਤ ਅਨਾਜ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਏਸੀ ਜਾਂ ਫਰਿੱਜ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਰਾਸ਼ਨ ਕਾਰਡ ਲਈ ਵੀ ਅਯੋਗ ਹੋ। ਜੇਕਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਲਾਇਸੈਂਸਸ਼ੁਦਾ ਹਥਿਆਰ ਹੈ ਜਾਂ ਉਹ ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ ਫਾਈਲ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਰਾਸ਼ਨ ਕਾਰਡ ਸਰੰਡਰ ਕਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਕਿੰਨੀ ਆਮਦਨ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗਾ ਮੁਫ਼ਤ ਰਾਸ਼ਨ…
ਰਸਦ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ, ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਆਮਦਨ 2 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਸਾਲਾਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਮੁਫ਼ਤ ਅਨਾਜ ਦਾ ਲਾਭ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਆਮਦਨ ਵੀ 3 ਲੱਖ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ, ਤਾਂ ਹੀ ਉਹ ਰਾਸ਼ਨ ਕਾਰਡ ਦਾ ਲਾਭ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਪੂਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਨ ਕਾਰਡ ਲਈ ਅਯੋਗ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁਫ਼ਤ ਅਨਾਜ ਦਾ ਲਾਭ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗਾ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਇੱਕ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਪਰਿਵਾਰ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਲਗਾਤਾਰ ਰਾਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਕਾਰਡ ਵੀ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਸੰਖੇਪ:
ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰਾਸ਼ਨ ਕਾਰਡ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਨਿਯਮ ਲਗਾਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ ਅਮੀਰ ਅਤੇ ਅਯੋਗ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁਫ਼ਤ ਅਨਾਜ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਤੋਂ ਵੰਚਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਨਾ ਮਿਟਾਓ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਜੁਰਮਾਨਾ ਅਤੇ ਜੇਲ੍ਹ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
