29 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ): ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਹਾਈ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਇੱਕ ਚੁੱਪ ਕਾਤਲ ਵਾਂਗ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਸਹੀ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਇਸਦਾ ਪਤਾ ਨਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਈ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦਾ ਤਰੁੰਤ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇੱਕ ਖੋਜ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਪੈਰਾਂ ‘ਤੇ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕੁਝ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਇਸਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਛਾਣਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਹਾਈ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਲੱਛਣ
ਲੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੜਵੱਲ: ਲੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੜਵੱਲ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਸੁੰਗੜਨ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਘਾਤਕ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਈ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੜਵੱਲ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ।
ਪੈਰੀਫਿਰਲ ਆਰਟਰੀ ਡਿਜ਼ੀਜ਼: ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਧਮਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਿਰ ਅਤੇ ਅੰਗਾਂ ਤੱਕ ਖੂਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਖੂਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਲੱਤਾਂ ਤੱਕ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਲੱਤਾਂ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਦਰਦ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਿਸਮ ਦਾ ਦਰਦ ਪਿੱਠ ਵਿੱਚ, ਪੱਟਾਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਜਾਂ ਗੋਡਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਤੁਰਨ ਵੇਲੇ ਦਰਦ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਮੈਡਲਾਈਨਪਲੱਸ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬੁਢਾਪਾ, ਸ਼ੂਗਰ ਅਤੇ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਪੈਰੀਫਿਰਲ ਆਰਟਰੀ ਡਿਜ਼ੀਜ਼ ਲਈ ਜੋਖਮ ਦੇ ਕਾਰਕ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨਾਲ ਲੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਸੁੰਨ ਹੋਣਾ ਜਾਂ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਗੰਭੀਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗੰਭੀਰ ਅੰਗਾਂ ਦੇ ਇਸਕੇਮੀਆ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨਾਲ ਟਿਸ਼ੂ ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਠੰਢੇ ਪੈਰ: ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਹਾਰਟ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਪੈਰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਠੰਢੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਆਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਪੈਰ ਗਰਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜਦੋਂ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਧਮਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਪੈਰ ਠੰਢੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦਿਲ ਤੋਂ ਦੂਰ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖੂਨ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ।
ਸੁੰਨ ਹੋਣਾ: ਪੈਰਾਂ ਦੀਆਂ ਉਂਗਲਾਂ ਜਾਂ ਪੂਰੇ ਪੈਰ ਵਿੱਚ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਸੁੰਗੜਨ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਹਾਈ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦਾ ਲੱਛਣ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਲੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੜਵੱਲ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਖੁਸ਼ਕ ਚਮੜੀ: ਜਿੱਥੇ ਖੂਨ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਚਮੜੀ ਫਿੱਕੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਨਹੁੰਆਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ: ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਨਹੁੰ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਵੱਧ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਨਹੁੰਆਂ ਦਾ ਮੋਟਾ ਹੋਣਾ ਜਾਂ ਰੰਗ ਬਦਲਣ ਦੇ ਲੱਛਣ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਨਹੁੰਆਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਪੈਰਾਂ ਨੂੰ ਖੂਨ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਧਮਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦੇ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਉੱਚ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ?
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫਾਈਬਰ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨ ਖਾਣਾ ਬਿਹਤਰ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੰਤ੍ਰਿਪਤ ਚਰਬੀ, ਲੂਣ ਅਤੇ ਖੰਡ ਘੱਟ ਹੋਵੇ। ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਾਬਤ ਅਨਾਜ, ਫਲ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਮਾਸ ਖਾਣ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਸਰਤ ਕਰੋ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਭਾਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਵਰਗੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਛੱਡ ਦਿਓ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਪੈਰੀਫਿਰਲ ਆਰਟਰੀ ਡਿਜ਼ੀਜ਼ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਪੈਰੀਫਿਰਲ ਆਰਟਰੀ ਡਿਜ਼ੀਜ਼ ਦਾ ਕੋਈ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਤੁਹਾਡੀ ਸਿਹਤ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਵਿਗੜਨ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸੰਖੇਪ: ਪੈਰਾਂ ਦਾ ਠੰਢੇ ਪੈਣਾ ਜਾਂ ਸੁੰਨ ਹੋਣਾ ਸਿਰਫ਼ ਥਕਾਵਟ ਨਹੀਂ, ਇਹ ਇੱਕ ਖਤਰਨਾਕ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
