30 ਸਤੰਬਰ 2024 : ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ(Bhagwant Mann) ਲੈਪਟੋਸਪਾਇਰੋਸਿਸ (Leptospirosis)ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹਨ। ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੋਹਾਲੀ ਦੇ ਇਕ ਹਸਪਤਾਲ ‘ਚ ਭਰਤੀ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਵਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਸਥਿਰ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸੁਧਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਲੈਪਟੋਸਪਾਇਰੋਸਿਸ (Leptospirosis)ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਸੰਕਰਮਣ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਨਾ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਮੌਤ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲੇਖ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਬਾਰੇ ਸਭ ਕੁਝ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਾਂਗੇ। ਇਹ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਕਿਵੇਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਕੀ ਹਨ ((Leptospirosis Symptoms) ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕਿਹੜੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣੀਏ-
ਲੈਪਟੋਸਪਾਇਰੋਸਿਸ ਇੱਕ ਮਾਈਕਰੋਬਾਇਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹੈ ਜੋ ਲੈਪਟੋਸਪੀਰਾ ਨਾਮਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਜਾਨਵਰਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਪਿਸ਼ਾਬ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਕਿਸੇ ਸੰਕਰਮਿਤ ਜਾਨਵਰ ਦੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਉਸਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਸੱਟਾਂ ਰਾਹੀਂ ਜਾਂ ਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਰਾਹੀਂ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਲੈਪਟੋਸਪਾਇਰੋਸਿਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਕੀ ਹਨ?
ਲੇਪਟੋਸਪਾਇਰੋਸਿਸ( (Leptospirosis)) ਦੇ ਲੱਛਣ ਅਕਸਰ ਆਮ ਫਲੂ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ-
ਬੁਖ਼ਾਰ
ਸਿਰ ਦਰਦ
ਮਾਸਪੇਸ਼ੀ ਦੇ ਦਰਦ
ਮਤਲੀ ਅਤੇ ਉਲਟੀਆਂ
ਦਸਤ
ਪੀਲੀਆ
ਖੰਘ
ਖੂਨ ਵਹਿਣਾ
ਲੈਪਟੋਸਪਾਇਰੋਸਿਸ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ
ਜੇਕਰ ਲੈਪਟੋਸਪਾਇਰੋਸਿਸ ਦਾ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕੁਝ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਮੌਤ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕਿਡਨੀ ਫੇਲੀਅਰ
ਲਿਵਰ ਫੇਲੀਅਰ
ਮੈਨਿਨਜਾਈਟਿਸ (ਦਿਮਾਗ ਅਤੇ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਝਿੱਲੀ ਦੀ ਸੋਜਸ਼)
ਸੇਪਸਿਸ (ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਲਾਗ)
ਖੂਹ (ਪੀਲੀਆ, ਖੂਨ ਵਹਿਣਾ ਅਤੇ ਆਰਗਨ ਫੇਲੀਅਰ)
ਮੌਤ
ਲੈਪਟੋਸਪਾਇਰੋਸਿਸ ਦੀ ਲਾਗ ਕਿਵੇਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ?
ਲੈਪਟੋਸਪਾਇਰੋਸਿਸ ਦੀ ਲਾਗ ਉਦੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਜਾਨਵਰ ਦੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ:
ਇਹ ਲਾਗ ਕਿਸੇ ਸੰਕਰਮਿਤ ਜਾਨਵਰ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਵੀ ਚੂਹਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਣ ਵਾਲੇ ਇਸ ਲਾਗ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਇਹ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਪਸ਼ੂਆਂ ਅਤੇ ਸੂਰਾਂ ਦੇ ਗੁਰਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਕਰਮਿਤ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲ ਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਤੈਰਾਕੀ ਜਾਂ ਖੇਡਣ ਨਾਲ ਵੀ ਇਹ ਲਾਗ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਲੈਪਟੋਸਪਾਇਰੋਸਿਸ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ?
ਲੈਪਟੋਸਪਾਇਰੋਸਿਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਉਪਾਅ ਅਪਣਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ:
ਸੰਕਰਮਿਤ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਤੋਂ ਬਚੋ।
ਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਤੈਰਾਕੀ ਜਾਂ ਖੇਡਣ ਤੋਂ ਬਚੋ।
ਸੰਕਰਮਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਦਸਤਾਨੇ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਲੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਓ।
ਸੰਕਰਮਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਸਾਬਣ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਧੋਵੋ।
ਲੈਪਟੋਸਪਾਇਰੋਸਿਸ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀ ਹੈ?
ਲੈਪਟੋਸਪਾਇਰੋਸਿਸ ਦਾ ਇਲਾਜ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀ ਲਾਗ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾ ਕੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
