06 ਜੂਨ, 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ): ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਭੋਜਨ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗਲਾਈਸੈਮਿਕ ਇੰਡੈਕਸ ਘੱਟ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨਾਲ ਸ਼ੂਗਰ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿੱਚ ਰਹੇ। ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਲਾਭਦਾਇਕ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਫਾਈਬਰ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਪੱਧਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਵਧਦਾ। ਇਹ ਜਾਣਨ ਲਈ ਕਿ ਕਿਹੜਾ ਭੋਜਨ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹੜਾ ਨਹੀਂ, ਉਸ ਭੋਜਨ ਦੇ ਪੋਸ਼ਣ ਮੁੱਲ, ਪੀਐਫ ਮੁੱਲ, ਗਲਾਈਸੈਮਿਕ ਇੰਡੈਕਸ ਅਤੇ ਗਲਾਈਸੈਮਿਕ ਲੋਡ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਸਾਰੇ ਮਾਪਦੰਡ ਠੀਕ ਹਨ, ਤਾਂ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਉਹ ਭੋਜਨ ਖਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕਰੇਲੇ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਬਜ਼ੀ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਸੇਵਨ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਰਾਮਬਾਣ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕਰੇਲੇ ਦੇ ਪੋਸ਼ਣ ਮੁੱਲ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚ 94 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਪਾਣੀ, ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ-3.7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ, ਪ੍ਰੋਟੀਨ-1 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ ਚਰਬੀ 0.2 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਕਰੇਲੇ ਦਾ ਪੀਐਫ ਮੁੱਲ
ਇਸ ਵਿੱਚ 94% ਪਾਣੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸਦਾ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਖਾਸ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਹੀਂ ਪੈ ਸਕਦਾ।
ਕਰੇਲੇ ਦਾ ਗਲਾਈਸੈਮਿਕ ਲੋਡ
ਗਲਾਈਸੈਮਿਕ ਲੋਡ 1 ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। 100 ਗ੍ਰਾਮ ਪੱਕੇ ਕਰੇਲੇ ਦਾ ਗਲਾਈਸੈਮਿਕ ਲੋਡ 1 ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਕਰੇਲੇ ਦਾ ਗਲਾਈਸੈਮਿਕ ਇੰਡੈਕਸ ਕਰੇਲੇ ਦਾ ਗਲਾਈਸੈਮਿਕ ਇੰਡੈਕਸ ਲਗਭਗ 18-32 ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕਰੇਲੇ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਇਹ ਸਾਰੇ ਗੁਣ ਇਸ ਸਬਜ਼ੀ ਨੂੰ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਉਲਟ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਦਰਮਿਆਨੇ ਆਕਾਰ ਦਾ ਕਰੇਲਾ ਫਾਈਬਰ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਪਾਚਨ ਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਬਲਕਿ ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕਰੇਲੇ ਵਿੱਚ ਪਾਈਪਰੀਨ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਤੱਤ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇਨਸੁਲਿਨ ਦੀ ਬਿਹਤਰ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ ਆਮ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਸਬਜ਼ੀ ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਕੌੜਾ ਸੁਆਦ ਸਿਹਤ ਲਈ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਮਾਹਰ ਆਚਾਰੀਆ ਬਾਲਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਕਰੇਲੇ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਆਮ ਰਹੇਗੀ।
ਕਰੇਲਾ ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦਾ ਹੈ?
ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ, ਕਰੇਲੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਬਜ਼ੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਔਸ਼ਧੀ ਗੁਣਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਬਜ਼ੀ ਨੂੰ ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ “ਕਟੂ ਰਸ” ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਕਿ ਕੌੜੀ ਸਬਜ਼ੀ, ਜਿਸਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਕਫ਼ ਅਤੇ ਪਿੱਤ ਦੋਸ਼ ਦਾ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਕਫ਼ ਅਤੇ ਪਿੱਤ ਦੋਸ਼ ਦੋਵੇਂ ਸ਼ੂਗਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਕਰੇਲਾ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਦਵਾਈ ਹੈ ਜੋ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਖੂਨ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ, ਕਰੇਲੇ ਨੂੰ ‘ਮਧੁਨਾਸ਼ਿਨੀ’ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਬਜ਼ੀ ਪੈਨਕ੍ਰੀਅਸ ਨੂੰ ਉਤੇਜਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਨਸੁਲਿਨ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਬਜ਼ੀ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਰਾਮਬਾਣ ਹੈ।
ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਕਰੇਲੇ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਿਵੇਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ?
ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ ਆਮ ਬਣਾਉਣ ਲਈ, ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਕਰੇਲੇ ਦਾ ਸੇਵਨ ਇਸਦੇ ਰਸ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਇਸਦੀ ਸਬਜ਼ੀ ਬਣਾ ਕੇ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਕਰੇਲੇ ਨੂੰ ਸੁਕਾ ਕੇ ਇਸਦਾ ਪਾਊਡਰ ਬਣਾ ਕੇ ਵੀ ਖਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਸਿਹਤ ਲਈ ਕਰੇਲੇ ਦੇ ਫਾਇਦੇ
ਕਰੇਲਾ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਬਜ਼ੀ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਸੇਵਨ ਪਾਚਨ ਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਸਬਜ਼ੀ ਪੇਟ ਦੀ ਗੈਸ, ਕਬਜ਼ ਅਤੇ ਬਦਹਜ਼ਮੀ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਦਿਵਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਕਰੇਲੇ ਦਾ ਸੇਵਨ ਪੇਟ ਦੀ ਅੱਗ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਪਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕਰੇਲੇ ਦਾ ਸੇਵਨ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਗਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਸੰਖੇਪ: ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਕਰੇਲਾ ਇੱਕ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸਮਾਨ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਗਲਾਈਸੈਮਿਕ ਇੰਡੈਕਸ ਅਤੇ ਵਾਧੂ ਫਾਈਬਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
