ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 21 ਨਵੰਬਰ 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ):-ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਨੌਕਰੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤੇ ਆਪਣੀ ਨੌਕਰੀ ਗੁਆ ਦਿੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਤਨਖਾਹ ਮਿਲੇਗੀ? ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਇਸ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਵਾਂਗੇ। ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਤੋਂ PF ਕੱਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। PF ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਕੰਪਨੀ ਦੁਆਰਾ ਜਮ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਕਰਮਚਾਰੀ ਦੀ ਤਨਖਾਹ ਵਿੱਚੋਂ ਜਮ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। EPFO ਜੋ ਕਿ PF ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਕੋਲ EPS ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਸਕੀਮ ਹੈ ਯਾਨੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਯੋਜਨਾ। ਇਸ ਸਕੀਮ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
EPFO ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਿਤ ਕਰਮਚਾਰੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਯੋਜਨਾ (EPS) ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਮਹੀਨਾਵਾਰ ਪੈਨਸ਼ਨ ₹1,000 ਹੈ ਅਤੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੈਨਸ਼ਨ ₹7,500 ਹੈ। ਇਹ ਰਕਮ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ₹15,000 ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਪੈਨਸ਼ਨਯੋਗ ਤਨਖਾਹ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ।
ਇਸ ਪੈਨਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਬਾਰੇ ਵੀ ਚਰਚਾਵਾਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਸਭ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਇੱਕ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ: ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਕਰਮਚਾਰੀ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਨੌਕਰੀ ਗੁਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕੀ ਉਸਨੂੰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਮਿਲੇਗੀ? ਦਰਅਸਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਜੋ ਆਪਣੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਗੁਆ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਠੇਕੇ ਦੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਲਈ ਪੀਐਫ ਕਟੌਤੀਆਂ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਇਸ ਲਈ ਕਰਮਚਾਰੀ ਅਕਸਰ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੈਨਸ਼ਨ ਮਿਲੇਗੀ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ।
ਜੇ ਆਪਣੀ ਨੌਕਰੀ ਚੱਲੀ ਗਈ ਤਾਂ ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਮਿਲੇਗੀ?
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਨੌਕਰੀ ਗੁਆ ਦਿੰਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਕੰਮ ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਮਿਲੇਗੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਸੇਵਾ ਸਾਲਾਂ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ 10 ਸਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡਾ PF ਕੱਟਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਮਿਲੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ 10 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗੀ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ 9 ਸਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਆਪਣੀ ਨੌਕਰੀ ਗੁਆ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਅਜਿਹੀ ਨੌਕਰੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਲਈ PF ਕੱਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗੀ। EPFO ਦੇ ਤਹਿਤ ਪੈਨਸ਼ਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਦਸ ਸਾਲ ਦੀ ਸੇਵਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ।
EPF ਸੀਮਾ ਆਖਰੀ ਵਾਰ 2014 ਵਿੱਚ ਬਦਲੀ ਗਈ ਸੀ। ਸੀਮਾ 6,500 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 15,000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਬਦਲਾਅ 1 ਸਤੰਬਰ, 2014 ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਇਹ ਨਿਯਮ ਬਦਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਸੀਮਾ ਨੂੰ 25,000 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਵਧਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
