22 ਅਗਸਤ, 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ ):- ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ, ਲੋਕ ਔਨਲਾਈਨ ਅਤੇ ਔਫਲਾਈਨ ਦੋਵੇਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਹੋਰ ਵੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਅਕਸਰ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਘਟੀਆ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵੇਚਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਉਤਪਾਦ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਪੁੱਗਣ ਦੀ ਤਾਰੀਖ ਲੰਘ ਚੁੱਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਕਈ ਵਾਰ ਈ-ਕਾਮਰਸ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਤੇ ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਖਰਾਬ ਸਾਮਾਨ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖਪਤਕਾਰ ਹੈਲਪਲਾਈਨ (NCH) ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਰਾਹਤ ਬਣ ਕੇ ਆਈ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, NCH ਨੇ ਜੁਲਾਈ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਰਾਹਤ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਕੁੱਲ 2.72 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਰਿਫੰਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ 27 ਸੈਕਟਰਾਂ ਤੋਂ 7,256 ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦਾ ਨਿਪਟਾਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਈ-ਕਾਮਰਸ ਸੈਕਟਰ ਤੋਂ ਆਈਆਂ। ਇੱਥੇ, 3,594 ਮਾਮਲਿਆਂ ਦਾ ਨਿਪਟਾਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ 1.34 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਰਿਫੰਡ ਮਿਲਿਆ। ਯਾਤਰਾ ਅਤੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਖੇਤਰ ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ 31 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਰਿਫੰਡ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਖਪਤਕਾਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖਪਤਕਾਰ ਹੈਲਪਲਾਈਨ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਤਕਨੀਕੀ ਸੁਧਾਰ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਸਦੀ ਪਹੁੰਚ ਅਤੇ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦਰਜ ਕਰਨ ਲਈ ਵਟਸਐਪ ਦੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਵਧੇਰੇ ਵਰਤੋਂ
ਜਦੋਂ ਕਿ ਦਸੰਬਰ 2015 ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 12,553 ਕਾਲਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈਆਂ ਸਨ, ਦਸੰਬਰ 2024 ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੱਧ ਕੇ 1.55 ਲੱਖ ਹੋ ਗਈਆਂ। 2017 ਵਿੱਚ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦੀ ਔਸਤ ਗਿਣਤੀ 37,062 ਸੀ, ਜੋ ਕਿ 2024 ਵਿੱਚ ਵਧ ਕੇ 1.12 ਲੱਖ ਹੋ ਗਿਆ। ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦਰਜ ਕਰਨ ਲਈ ਵਟਸਐਪ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧੀ ਹੈ। ਮਾਰਚ 2023 ਵਿੱਚ ਵਟਸਐਪ ਰਾਹੀਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ 3 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਨ, ਜੋ ਮਾਰਚ 2025 ਵਿੱਚ ਵਧ ਕੇ 20 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋ ਗਈਆਂ।
NCH ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ 1,131 ਕੰਪਨੀਆਂ
ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖਪਤਕਾਰ ਹੈਲਪਲਾਈਨ ਹੁਣ ਇੱਕ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਖਪਤਕਾਰ, ਸਰਕਾਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ, ਨਿੱਜੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਤੇ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ 2017 ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 263 ਕੰਪਨੀਆਂ ਇਸ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸਨ, ਇਹ ਗਿਣਤੀ 2025 ਵਿੱਚ ਵਧ ਕੇ 1,131 ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।
WhatsApp ਵਟਸਐਪ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਸ਼ਿਕਾਇਤ
ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਲਈ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖਪਤਕਾਰ ਹੈਲਪਲਾਈਨ ਨੇ WhatsApp ਨੂੰ ਟੋਲ-ਫ੍ਰੀ ਨੰਬਰ 1915 ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕਾਲਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਕੋਈ ਤਕਨੀਕੀ ਸਮੱਸਿਆ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਖਪਤਕਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ WhatsApp ਸੂਚਨਾ ਭੇਜੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਐਪ ਰਾਹੀਂ ਸਿੱਧੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰਵਾ ਸਕਣ।
