12 ਮਈ 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ): 7 ਮਈ ਦੀ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਤੋਂ 9 ਮਈ ਦੀ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ ਲਗਭਗ 72 ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਚੱਲੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਤਣਾਅ ਨੇ ਪੂਰੇ ਉਪ ਮਹਾਂਦੀਪ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਤਣਾਅ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਸੀ, ਪਰ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਅਚਾਨਕ ਮਾਮਲਾ ਜੰਗਬੰਦੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਕੁਝ ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇਸਨੂੰ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਇਰਾਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ। ਪਰ, ਐਤਵਾਰ ਅਤੇ ਫਿਰ ਅੱਜ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ, ਸਥਿਤੀ ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਆਮ ਹੈ।
ਸਵੇਰੇ ਹਮਲਾ, ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਜੰਗਬੰਦੀ
ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ (LOC) ‘ਤੇ ਤਣਾਅ ਵਧ ਗਿਆ। ਡਰੋਨ ਹਮਲਿਆਂ, ਭਾਰੀ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਹਮਲਿਆਂ ਨੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ। ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਸਾਇਰਨ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਵੱਜਦੇ ਰਹੇ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਸਖ਼ਤ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਸਨੂੰ ਜੰਗਬੰਦੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਭਾਰਤੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਸਨੂੰ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਨੂੰ ਰੁਕਣਾ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੂਤਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦਾ ਫੌਜੀ ਅਭਿਆਨ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ ਅਜੇ ਵੀ ਸਰਗਰਮ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ – ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਹਮਲਾ ਕਰੋਗੇ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਜਵਾਬ ਦੇਵਾਂਗੇ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਾਂਤ ਰਹੋਗੇ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਵੀ ਸ਼ਾਂਤ ਰਹਾਂਗੇ। ਤਣਾਅ ਘੱਟ ਗਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਖ਼ਤਰਾ ਅਜੇ ਟਲਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ
ਇਹ ਤਣਾਅ 22 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਅਤੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਪਹਿਲਗਾਮ ਵਿੱਚ 26 ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਿੰਧੂ ਜਲ ਸੰਧੀ ਨੂੰ ਮੁਅੱਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਸੰਧੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵੰਡ ਲਈ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਗੱਲਾਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤੀਆਂ – ਸਜ਼ਾ, ਜਵਾਬਦੇਹੀ ਅਤੇ ਨਿਆਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਨੇ ਫੌਜੀ ਤਿਆਰੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ।
ਸਟੀਕ ਹਮਲਾ
7 ਮਈ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਕਸ਼ਮੀਰ (ਪੀਓਕੇ) ਵਿੱਚ 9 ਅੱਤਵਾਦੀ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਹ ਹਮਲਾ 1:05 ਵਜੇ ਤੋਂ 1:30 ਵਜੇ ਤੱਕ ਸਿਰਫ਼ 25 ਮਿੰਟ ਚੱਲਿਆ, ਪਰ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲਏ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਹਮਲਾ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਤਵਾਦੀ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ‘ਤੇ ਸੀ, ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਜਾਂ ਫੌਜ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ। ਪਰ ਤਣਾਅ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਡਰੋਨ ਹਮਲੇ, ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦਾਗ਼ਣ ਅਤੇ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਇਹ ਹਮਲੇ ਅਸਫਲ ਰਹੇ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ।
ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ
ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਦੂਰੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖੀ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਇਸਨੂੰ ਖੁਦ ਹੱਲ ਕਰਨਗੇ। ਪਰ 9 ਮਈ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ, ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਚਿੰਤਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ। ਉਪ-ਪ੍ਰਧਾਨ ਜੇਡੀ ਵੈਂਸ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਫੋਨ ਕੀਤਾ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸਖ਼ਤ ਜਵਾਬ ਦੇਵੇਗਾ। 10 ਮਈ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਆਦਮਪੁਰ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਨਾਕਾਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਤੜਕੇ ਕਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਏਅਰਬੇਸਾਂ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀਆਂ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਤਸਵੀਰਾਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਲਗਭਗ 10 ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਗਿਆ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਮਦਦ ਮੰਗੀ।
ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ
ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਮਾਰਕੋ ਰੂਬੀਓ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਫੌਜ ਮੁਖੀ ਜਨਰਲ ਅਸੀਮ ਮੁਨੀਰ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਐਸ ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜੰਗਬੰਦੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਫੌਜੀ ਚੈਨਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਜੰਗਬੰਦੀ ਨਹੀਂ ਮੰਗੇਗਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਇਹ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ।
ਜੰਗਬੰਦੀ ਦਾ ਐਲਾਨ
ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ 1 ਵਜੇ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਆਫ਼ ਮਿਲਟਰੀ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ (DGMO) ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ DGMO ਨੂੰ ਫ਼ੋਨ ਕੀਤਾ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਜਲਦੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਦੁਪਹਿਰ 3:35 ਵਜੇ ਹੋਈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਰਸਮੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜੰਗਬੰਦੀ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ। ਜੰਗਬੰਦੀ ਸ਼ਾਮ 5 ਵਜੇ ਲਾਗੂ ਹੋਈ। ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਜ਼ਮੀਨ, ਹਵਾ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰ ਤੋਂ ਹਮਲੇ ਰੋਕਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ। ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਡੀਜੀਐਮਓ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਦੁਬਾਰਾ ਚਰਚਾ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਜੰਗਬੰਦੀ ‘ਤੇ ਸੰਕਟ
ਕੁਝ ਘੰਟਿਆਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਜੰਗਬੰਦੀ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਉਸਦੇ ਇਰਾਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ ਅਜੇ ਵੀ ਤਿਆਰ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਮਲੇ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਕੋਈ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਰਣਨੀਤਕ ਰੁਕਾਵਟ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ: ਨਿਆਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਹਮਲੇ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਮਲੇ ਦਾ ਸਖ਼ਤ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਸੰਖੇਪ: ਧਮਾਕਿਆਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸ਼ਨੀਵਾਰ, ਪਰ ਸ਼ਾਮ ਹੋਣ ਤੱਕ ਜੰਗਬੰਦੀ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕਰਕੇ ਗੋਡੇ ਟੇਕਣੇ ਪਏ।