ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ,18 ਮਾਰਚ, 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ) : ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਚੰਨ ਲਈ ਇਸਰੋ ਦੇ ਚੰਦਰਯਾਨ-5 ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਇਸਰੋ ਚੰਦਰਯਾਨ-4 ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਭੇਜੇਗਾ। ਚੰਦਰਯਾਨ-4 ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਤੋਂ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਨਮੂਨਿਆਂ ਨਾਲ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਵਾਪਸ ਆਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਇਸਰੋ ਜਾਪਾਨ ਦੀ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ JAXA ਨਾਲ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਚੰਦਰਯਾਨ-5 ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇਵੇਗਾ।
ਚੰਦਰਯਾਨ-5 ਮਿਸ਼ਨ ਭਾਰਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਪਹਿਲਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਚੰਦਰਯਾਨ-5 ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇਸਰੋ ਜਿਸ ਲੈਂਡਰ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਉਤਾਰੇਗਾ, ਉਸਦਾ ਭਾਰ ਲਗਭਗ 26 ਟਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਜਦੋਂ ਕਿ, ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦੇ ਲੈਂਡਰ ਦਾ ਭਾਰ 2 ਟਨ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹਾ ਘੱਟ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸ ਲੈਂਡਰ ਤੋਂ ਨਿਕਲ ਕੇ ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਚੱਲਣ ਵਾਲਾ ਰੋਵਰ ਵੀ 250 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਜਦੋਂ ਕਿ, ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦੇ ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਰੋਵਰ ਦਾ ਭਾਰ ਸਿਰਫ 25 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਸੀ।
ਇਸਰੋ ਦਾ ਚੰਦਰਯਾਨ-5 ਮਿਸ਼ਨ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ‘ਤੇ ਉਤਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਹੈ। ਇਹ ਰੋਵਰ ਜਾਪਾਨ ਸਪੇਸ ਏਜੰਸੀ ਅਤੇ ਇਸਰੋ ਦੁਆਰਾ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਚੰਦਰਯਾਨ-5 ਇਸਰੋ ਲਈ ਵੀ ਖਾਸ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰੀ ਲੈਂਡਰ ਅਤੇ ਰੋਵਰ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਰਾਕੇਟ ਇੰਜਣ ਨੂੰ ਵੀ ਹੋਰ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਬਣਾਉਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਜਦੋਂ ਕਿ, ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਨੂੰ ਇਸਰੋ ਦੁਆਰਾ GSLV ਰਾਕੇਟ ਰਾਹੀਂ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਚੰਦ ‘ਤੇ ਭਾਰੀ ਲੈਂਡਰ ਉਤਾਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਫਾਇਦਾ ਇਹ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਇਸਦੇ ਹੇਠਾਂ ਡਿੱਗਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਚੰਦਰਯਾਨ-5 ਰਾਹੀਂ ਭੇਜੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਲੈਂਡਰ ਦੇ ਭਾਰ ਕਾਰਨ, ਲੈਂਡਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਇੰਜਣ ਵੀ ਵਧੇਰੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਹੋਣਾ ਪਵੇਗਾ।
ਚੰਦਰਯਾਨ-5 ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਇਸਰੋ ਅਤੇ JAXA 2028 ਜਾਂ 2029 ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਇਸਰੋ 2027 ਤੱਕ ਚੰਦਰਯਾਨ-4 ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਚੰਦਰਯਾਨ-4 ਰਾਹੀਂ, ਇਸਰੋ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਦੋ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਦਾ ਕਾਰਨਾਮਾ ਵੀ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਇਸਰੋ ਨੇ ਧਰਤੀ ਦੇ ਪੰਧ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਦੇ ਮਿਸ਼ਨ SPAdex ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ, ਰੂਸ ਅਤੇ ਚੀਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਚੌਥਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜਿਸ ਕੋਲ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਅਤੇ ਵੱਖ ਕਰਨ ਦੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਹੈ।
ਸੰਖੇਪ : ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਚੰਦਰਯਾਨ-5 ਮਿਸਨ ਲਈ ਇਸਰੋ ਨੂੰ ਹਰੀ ਝੰਡੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਮਿਸਨ ਚੰਦ ਦੀ ਹੋਰ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਅਤੇ ਖੋਜ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਕਦਮ ਹੋਵੇਗਾ।
