ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ,17 ਮਾਰਚ, 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ) : ਲੈਕਸ ਫਰੀਡਮੈਨ ਅਚਾਨਕ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੋਡਕਾਸਟ ‘ਤੇ ਸੱਦਾ ਦੇ ਕੇ ਸੁਰਖੀਆਂ ‘ਚ ਆ ਗਏ ਹਨ। ਲੋਕ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਵਿਅਕਤੀ ਕੌਣ ਹੈ? ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਐਤਵਾਰ ਸ਼ਾਮ (16 ਮਾਰਚ) ਨੂੰ ਲੇਕਸ ਫ੍ਰੀਡਮੈਨ ਪੋਡਕਾਸਟ ਦੇ ਤਾਜ਼ਾ ਐਪੀਸੋਡ ਵਿੱਚ ਮਹਿਮਾਨ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ।‘ਐਕਸ’ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ, ਫਰੀਡਮੈਨ ਨੇ ਇਸਨੂੰ “ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ” ਦੱਸਿਆ। ਫ੍ਰੀਡਮੈਨ ਦੇ ਸ਼ੋਅ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਅਰਬਪਤੀ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਐਲੋਨ ਮਸਕ (ਜੋ ਚਾਰ ਵਾਰ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਇਆ ਹੈ), ਯੂਐਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ, ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵੋਲੋਡੀਮਿਰ ਜ਼ੇਲੇਨਸਕੀ, ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਜੌਰਡਨ ਪੀਟਰਸਨ, ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਇਹ ਸ਼ੋਅ ਇਸਦੇ ਲੰਬੇ ਐਪੀਸੋਡਾਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹਰ ਇੱਕ ਅਕਸਰ ਤਿੰਨ ਘੰਟਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚੱਲਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਤੱਕ ਦੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ‘ਤੇ ਸੁਤੰਤਰ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਫ੍ਰੀਡਮੈਨ ਨੇ ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਿਰਪੱਖ ਆਵਾਜ਼ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਆਪਣੇ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਹਮਦਰਦੀ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣਨ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਹੈ।
ਇੱਕ ਕਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ, “ਜੇ ਤੁਸੀਂ 1941 ਵਿੱਚ ਹਿਟਲਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਨਾਲ ਹਮਦਰਦੀ ਰੱਖਦੇ ਹੋ, ਜਾਂ ਤੁਸੀਂ ਉਸਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦੇ ਹੋ? … ਕਿਉਂਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨਗੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਘਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੈਂ, ਪੱਤਰਕਾਰ, ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਹਾਂ।ਪਰ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਸੱਚਮੁੱਚ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਮਦਰਦੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਹਮਦਰਦੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।”
ਲੈਕਸ ਫ੍ਰੀਡਮੈਨ ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ ਜੋ ਉਸਨੂੰ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਸਰਲ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸਦੇ ਆਲੋਚਕਾਂ ਨੇ ਉਸਦੇ ਵਿਕਲਪਾਂ ਅਤੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ‘ਤੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਏ ਹਨ।
ਲੈਕਸ ਫਰੀਡਮੈਨ ਕੌਣ ਹੈ?
ਫਰੀਡਮੈਨ, 41, ਦਾ ਜਨਮ ਅਜੋਕੇ ਤਾਜਿਕਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਹ 11 ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਬਿਜ਼ਨਸ ਇਨਸਾਈਡਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ 2023 ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ “ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ” ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪੈਨਸਿਲਵੇਨੀਆ ਵਿੱਚ ਡ੍ਰੈਕਸਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਇਆ, ਜਿੱਥੇ ਲੈਕਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਅੰਡਰਗਰੈਜੂਏਟ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰੇਟ ਡਿਗਰੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ।
AI ਵਿੱਚ ਡੂੰਘੀ ਦਿਲਚਸਪੀ
2014 ਤੋਂ 2015 ਤੱਕ, ਉਸਨੇ ਗੂਗਲ ‘ਤੇ ਮਸ਼ੀਨ ਲਰਨਿੰਗ ਖੋਜਕਰਤਾ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਮਸ਼ੀਨ ਲਰਨਿੰਗ ਉਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਦੁਆਰਾ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਨੂੰ ਪੈਟਰਨਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੋਂ ਸਿੱਖਣ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਮਨੁੱਖ ਨਵੇਂ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (AI) ਦੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸ਼ਾਖਾ ਹੈ – ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਖੇਤਰ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫਰੀਡਮੈਨ ਨੇ ਡੂੰਘੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦਿਖਾਈ ਹੈ।
ਟੇਸਲਾ ਕਾਰ ‘ਤੇ ਕੀਤੀ ਹੈ ਪੜ੍ਹਾਈ
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਮੈਸੇਚਿਉਸੇਟਸ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ (MIT) ਵਿੱਚ ਖੋਜਕਾਰ ਬਣ ਗਿਆ, ਜੋ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨ, ਤਕਨਾਲੋਜੀ, ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਅਤੇ ਗਣਿਤ (STEM) ਅਧਿਐਨਾਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਸ਼ਾਇਦ ਉਸਦੇ ਸਮੇਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਚਰਚਿਤ ਪਹਿਲੂ ਉਸਦਾ 2019 ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਸੈਮੀ-ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਟੇਸਲਾ ਕਾਰਾਂ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਡਰਾਈਵਰ ਕਿਵੇਂ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਡਰਾਈਵਰ ਅਜਿਹੀ ਕਾਰ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਬਿਜ਼ਨਸ ਇਨਸਾਈਡਰ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ, “ਇਹ ਨਤੀਜੇ ਉਦਯੋਗ ਲਈ ਇੱਕ ਝਟਕਾ ਸਨ,” ਜੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੀ ਖੋਜ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮਨੁੱਖ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਿਚਲਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ.”
ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਛੋਟੇ ਨਮੂਨੇ ਦੇ ਆਕਾਰ ਅਤੇ ਇਸ ਤੱਥ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਸਦੀ ਅਜੇ ਤੱਕ ਪੀਅਰ-ਸਮੀਖਿਆ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ – ਅਕਾਦਮਿਕ ਕੰਮ ਦੀ ਵੈਧਤਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਹੈ। ਲੈਕਸ ਨੇ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅਧਿਐਨ ‘ਤੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਐਕਸ (ਪਹਿਲਾਂ ਟਵਿੱਟਰ) ਖਾਤਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਬਲੌਕ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਟੇਸਲਾ ਦੇ ਮਾਲਕ ਐਲੋਨ ਮਸਕ ਦਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ।
ਸੰਖੇਪ : Lex Fridman, ਇੱਕ MIT ਖੋਜਕਾਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪੋਡਕਾਸਟਰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ PM ਮੋਦੀ ਨਾਲ 3 ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇੰਟਰਵਿਊਜ਼ ਵਿਗਿਆਨ, ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
