ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 2 ਜਨਵਰੀ 2025 (ਪੰਜਾਬੀ ਖ਼ਬਰਨਾਮਾ ਬਿਊਰੋ):- ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤਾਜ਼ਾ ਰਿਪੋਰਟ ‘ਚ ਫਸੇ ਕਰਜ਼ੇ (ਐਨਪੀਏ-ਨਾਨ ਪਰਫਾਰਮਿੰਗ ਅਸਟੇਟ) ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਅਲਟੀਮੇਟਮ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੌਕਸੀ ਨਹੀਂ ਵਰਤੀ ਤਾਂ ਐਨਪੀਏ ਦਾ ਪੱਧਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ‘ਚ ਤਕਰੀਬਨ ਦੋਗੁਣਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਐਨਪੀਏ ਪੱਧਰ ‘ਚ ਲਗਾਤਾਰ ਕਮੀਂ ਦੇਖ ਰਹੇ ਬੈਂਕਾਂ ਲਈ ਇਹ ਇਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਝਟਕਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਰੇ ਸਫਲ ਐਨਪੀਏ ਦਾ ਪੱਧਰ (ਕੁਲ ਪੇਸ਼ਗੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ) 2.6 ਫੀਸਦ ‘ਤੇ ਹੈ ਜੋ ਪਿਛਲੇ 12 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਪੱਧਰ ਹੈ।
ਐਨਪੀਏ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੀ ਰਾਹ ‘ਚ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕੜੀ
ਦਰਅਸਲ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਤਿਮਾਹੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਬੈਂਕਾਂ ‘ਚ ਵਧਦੇ-ਘਟਦੇ ਐਨਪੀਏ ਦੇ ਪੱਧਰ ਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਕਰਜ਼ੇ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਸਿਰੇ ਤੋਂ ਚੁਕਾਉਣ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਦੇਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਕਤ ਗੱਲ ਕਹੀ ਹੈ। ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਕੰਸਟ੍ਰਕਸ਼ਨ, ਇੰਫਰਾਟਕਚਰ, ਹੀਰੇ ਤੇ ਗਹਿਣੇ ਤੇ ਭੋਜਨ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਨੂੰ ਚਾਰ ਅਜਿਹੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਾਰਕ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜੋ ਐਨਪੀਏ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੀ ਰਾਹ ‘ਚ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕੜੀ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਦੂਸਰੇ ਪਾਸੇ, ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਲੋਨ ਦੇ ਸੈਕਟਰ ‘ਚ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਖੇਤਰ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਛਿਮਾਹੀ ‘ਚ ਐਨਪੀਏ ਦਾ ਪੱਧਰ ਘਟਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ।
ਆਰਬੀਆਈ ਦੀ ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਬੈਂਕ ਅਜੇ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਬੋਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਾਰੇ ‘ਚ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਪਤਾ ਸੀ। ਆਰਬੀਆਈ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਸਥਿਰਤਾ ਰਿਪੋਰਟ ਹਰ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ‘ਚ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਨਾਲ ਕਾਫੀ ਕੁਝ ਸਿੱਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
ਐਨਪੀਏ ਦਾ ਪੱਧਰ ਹੁਣ ਵੀ ਕੰਸਟ੍ਰਕਸ਼ਨ ਸੈਕਟਰ ‘ਚ 5.6 ਫੀਸਦ
ਆਰਬੀਆਈ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਐਨਪੀਏ ਦਾ ਪੱਧਰ ਅਜੇ ਵੀ ਕੰਸਟ੍ਰਕਸ਼ਨ ਸੈਕਟਰ ‘ਚ 5.6 ਫੀਸਦ ਹੈ। ਵੈਸੇ ਡੇਢ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ (ਅਪ੍ਰੈਲ, 2023 ‘ਚ) ਇਹ ਤਕਰੀਬਨ 12 ਫੀਸਦ ਸੀ ਤੇ ਉਸਦੇ ਬਾਅਦ ਇਸ ‘ਚ ਕਮੀਂ ਆਈ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਸੈਕਟਰ ਨੂੰ ਕਰਜ਼ ਵੰਡ ਦੀ ਰਫਤਾਰ ਵੀ ਕਾਫੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਦੂਸਰੇ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਹੀਰੇ ਤੇ ਗਹਿਣੇ ਸੈਕਟਰ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਐਨਪੀਏ ਦਾ ਪੱਧਰ 5.1 ਫੀਸਦ ਹੈ। ਇਸ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਜਿੰਨਾ ਕਰਜ਼ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਉਸਦਾ ਉਕਤ ਹਿੱਸਾ ਫਸੇ ਕਰਜ਼ ‘ਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।
ਕਰਜ਼ਾ ਵਸੂਲੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚੌਕਸੀ ਦਿਖਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ
ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਕੋਵਿਡ ਤੇ ਉਸਦੇ ਬਾਅਦ ਯੂਕਰੇਨ-ਰੂਸ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀਰੇ ਤੇ ਗਹਿਣੇ ਸੈਕਟਰ ‘ਚ ਐਨਪੀਏ ਦਾ ਪੱਧਰ ਕਾਫੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤੀਸਰੇ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਇੰਫ੍ਰਾਟਕਚਰ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਐਨਪੀਏ ਦਾ ਪੱਧਰ ਅਜੇ ਵੀ 4.4 ਫੀਸਦ ਹੈ ਜਦੋਂਕਿ ਫੂਡ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਉਦਯੋਗ ‘ਚ ਐਨਪੀਏ 5.5 ਫੀਸਦ ਹੈ। ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੈਕਟਰਾਂ ‘ਚ ਕਰਜ਼ਾ ਵਸੂਲੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚੌਕਸੀ ਦਿਖਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਪਰਸਨਲ ਲੋਨ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਤਾਂ ਆਰਬੀਆਈ ਦਾ ਡਾਟਾ ਇਹ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ‘ਤੇ ਲਏ ਗਏ ਲੋਨ ਨੂੰ ਚੁਕਾਉਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਮ ਲੋਨ, ਆਟੋ ਲੋਨ ਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਲੋਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਚੰਗੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਸਿਤੰਬਰ, 2024 ‘ਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੋਮ ਲੋਨ, ਆਟੋ ਲੋਨ ਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਲੋਨ ‘ਚ ਐਨਪੀਏ ਦਾ ਪੱਧਰ ਤਕਰੀਬਨ 1.1 ਫੀਸਦ ਤੇ 2.9 ਫੀਸਦ ਹੈ ਪਰ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ‘ਚ ਇਹ 12.7 ਫੀਸਦ ਹੈ।
ਸੰਖੇਪ
RBI ਨੇ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਕੰਸਟਰਕਸ਼ਨ ਅਤੇ ਇਨਫਰਾਸਟਰਕਚਰ ਲੋਨ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਵਧਦੇ ਐਨਪੀਏ ਨੂੰ ਮੈਨੇਜ ਕਰਨ ਲਈ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੇ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਫਸੇ ਹੋਏ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਦਾ ਸੰਬਾਲ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।