10 ਜੁਲਾਈ 2024 (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ) : ਚਾਹ ਕਿਸ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ? ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਹੋਵੇ ਜਿਸ ਨੂੰ ਚਾਹ ਨਾ ਪਸੰਦ ਹੋਵੇ। ਚਾਹ ਨਾ ਮਿਲਣ ‘ਤੇ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਦਰਦ ਹੋਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਮਾਨਸੂਨ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਚਾਹ ਦੀ ਮੰਗ ਹੋਰ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮੌਨਸੂਨ ਦੇ ਸੁਹਾਵਣੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਸੜਕ ਕਿਨਾਰੇ ਢਾਬਿਆਂ ‘ਤੇ ਚਾਹ ਦੀ ਚੁਸਕੀਆਂ ਲੈਣਾ ਕੌਣ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ? ਪਰ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇੱਕ ਪਲ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰੋ। ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀ ਚਾਹ ਪੀ ਰਹੇ ਹੋ? ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਚਾਹ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ? ਜੀ ਹਾਂ, ਹੁਣ ਤੁਹਾਡੀ ਪਿਆਰੀ ਚਾਹ ਵੀ ਫੂਡ ਸੇਫਟੀ ਐਂਡ ਸਟੈਂਡਰਡ ਅਥਾਰਟੀ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਜਾਂਚ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਆ ਗਈ ਹੈ। ਗੋਭੀ ਮੰਚੂਰੀਅਨ, ਪਾਣੀ ਪੂਰੀ , ਕਾਟਨ ਕੈਂਡੀ ਅਤੇ ਕਬਾਬ ਵਰਗੀਆਂ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਵਿਚ ਫੂਡ ਕਲਰ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਇਕ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ। ਫੂਡ ਸੇਫਟੀ ਅਫਸਰਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਚਾਹ ਪੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਧੂੜ ਵਿੱਚ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਅਤੇ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਵਰਤੋਂ ਪਾਈ ਹੈ।
ਦਰਅਸਲ ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਖਾਣ ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਵੇਚਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਰੋਡਾਮਾਈਨ-ਬੀ ਅਤੇ ਕਾਰਮਾਈਸਿਨ ਵਰਗੇ ਫੂਡ ਕਲਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਰੰਗ ਕਾਫੀ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। FSSAI ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਚਾਹ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਇਹ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਅਤੇ ਖਾਦ ਹਨ। ਇਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਰਨਾਟਕ ਦਾ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲਾ ਜਲਦ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚਾਹ ਬਾਗਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਚਾਹ ਉਗਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ‘ਚ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ‘ਤੇ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਕਿੰਨੇ ਨਮੂਨੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਕੱਠੇ
ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ 48 ਨਮੂਨੇ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਚਾਹ ਦੀ ਖਪਤ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਬਾਗਲਕੋਟ, ਬਿਦਰ, ਗਦਗ, ਧਾਰਵਾੜ, ਹੁਬਲੀ, ਵਿਜੇਨਗਰ, ਕੋਪਲ ਅਤੇ ਬਲਾਰੀ ਵਰਗੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫੂਡ ਇੰਸਪੈਕਟਰਾਂ ਨੇ ਪਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਚਾਹ ਵਿੱਚ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਖਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਕੀਤੀ ਗੱਲ
ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਦਿਨੇਸ਼ ਗੁੰਡੂ ਰਾਓ ਨੇ ਨਿਊਜ਼ 18 ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, ‘ਅਸੀਂ ਘੱਟ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੀ ਚਾਹ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਖਿਲਾਫ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਸਾਡਾ ਉਦੇਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਘਟੀਆ ਕੁਆਲਿਟੀ ਜਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਭੋਜਨ ਨਾ ਖਾਣ ਲਈ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਸਭ ਕੁਝ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕ ਮਿਲਾਵਟਖੋਰੀ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਕਬਾਬ ਜਾਂ ਗੋਭੀ ਮੰਚੂਰੀਅਨ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਨਹੀਂ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਪਰ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਪਦਾਰਥਾਂ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਇਹੀ ਗੱਲ ਚਾਹ ਪੱਤੀਆਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਕੌਣ ਤੁਹਾਡੀ ਚਾਹ ਨੂੰ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ?
ਨਿਊਜ਼ 18 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਫੂਡ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਅਥਾਰਟੀ ਨੇ ਪਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸਾਨ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਚਾਹ ਉਤਪਾਦਕ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਲੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਜੋੜਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਕ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚਾਹ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਲੈਬ ਵਿੱਚ 35 ਤੋਂ 40 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਿਸ਼ਰਣਾਂ ਜਾਂ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਗੋਭੀ ਮੰਚੂਰੀਅਨ ਅਤੇ ਕਬਾਬ ਵਿੱਚ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਰਨਾਟਕ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਗੋਭੀ ਮੰਚੂਰੀਅਨ, ਪਾਣੀ ਪੂਰੀ ਅਤੇ ਕਬਾਬ ਵਰਗੀਆਂ ਸਟ੍ਰੀਟ ਫੂਡ ਆਈਟਮਾਂ ‘ਚ ਨਕਲੀ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ‘ਚ ਰੋਡਾਮਾਈਨ-ਬੀ ਅਤੇ ਕਾਰਮੋਇਸਿਨ ਵਰਗੇ ਫੂਡ ਕਲਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਕਈ ਅਧਿਐਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਰੰਗ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਖਤਰੇ ਦੀ ਘੰਟੀ ਵੱਜ ਗਈ। ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਦੇ ਟੈਸਟਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਕੈਂਸਰ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਰੋਡਾਮਾਇਨ-ਬੀ ਅਤੇ ਟਾਰਟਰਾਜ਼ੀਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ, ਪਰ ਇਹ ਬੇਹੱਦ ਘਾਤਕ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਰੰਗਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਕਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 107 ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਕਲੀ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਉਲੰਘਣਾ ਲਈ 7 ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੀ ਕੈਦ ਅਤੇ 10 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੇ ਜੁਰਮਾਨੇ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਹੈ।
