20 ਜੂਨ (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ): ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (ਆਰਬੀਆਈ) ਨੇ ਜੂਨ ਲਈ ਆਰਬੀਆਈ ਬੁਲੇਟਿਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਬੁਲੇਟਿਨ ‘ਚ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਮਹਿੰਗਾਈ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਖੁਰਾਕੀ ਵਸਤਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਤੇ ਦਬਾਅ ਬਣਿਆ ਰਹੇਗਾ, ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ 4 ਫੀਸਦੀ ਦੇ ਟੀਚੇ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋਵੇਗਾ।
ਜੂਨ 2024 ਦੇ ਬੁਲੇਟਿਨ ਵਿੱਚ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਲੇਖ ਵਿੱਚ, ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਚੂਨ ਮਹਿੰਗਾਈ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਘੱਟ ਰਹੀ ਹੈ, ਪਰ ਅਸਥਿਰ ਅਤੇ ਉੱਚ ਖੁਰਾਕੀ ਕੀਮਤਾਂ ਅਸਥਿਰਤਾ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (ਆਰਬੀਆਈ) ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਗਵਰਨਰ ਮਾਈਕਲ ਦੇਬਾਬਰਤਾ ਪਾਤਰਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਟੀਮ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੇ ਗਏ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 2024 ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ ਗਲੋਬਲ ਵਿਕਾਸ ਲਚਕੀਲਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ਨੇ ਘੱਟ ਪ੍ਰਤਿਬੰਧਿਤ ਮੁਦਰਾ ਨੀਤੀ ਦੇ ਰੁਖ ਵੱਲ ਮੁੜਿਆ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਉੱਚ-ਵਾਰਵਾਰਤਾ ਸੂਚਕ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 25 ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ ਅਸਲ GDP ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਨੇ ਪਿਛਲੀ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਗਤੀ ਨੂੰ ਮੋਟੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਿਆ। ਇਸ ਲੇਖ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਮੌਨਸੂਨ ਦੇ ਜਲਦੀ ਆਉਣ ਨਾਲ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਰੌਸ਼ਨ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੈੱਡਲਾਈਨ ਮਹਿੰਗਾਈ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਘਟ ਰਹੀ ਹੈ, ਇਸਦੇ ਮੁੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰੰਤਰ ਸੰਜਮ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਅਸਥਿਰ ਅਤੇ ਉੱਚਿਤ ਭੋਜਨ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਆਰਬੀਆਈ ਨੂੰ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਰਿਟੇਲ ਜਾਂ ਹੈੱਡਲਾਈਨ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪਾਸੇ 2 ਫੀਸਦੀ ਦੇ ਫਰਕ ਨਾਲ 4 ਫੀਸਦੀ ‘ਤੇ ਰਹੇ। ਕੰਜ਼ਿਊਮਰ ਪ੍ਰਾਈਸ ਇੰਡੈਕਸ (ਸੀਪੀਆਈ) ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਾ ਮੁੱਖ ਹਿੱਸਾ ਮੁਦਰਾ ਨੀਤੀ ਦੇ ਰੁਖ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਨਵੇਂ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਭੋਜਨ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦਾ ਦਬਾਅ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਮਹਿੰਗਾਈ ਨੂੰ ਆਪਣੇ (ਆਰਬੀਆਈ) ਦੇ ਟੀਚੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਲਿਆਉਣ ਦਾ ਟੀਚਾ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਸਥਿਰ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ ਰੇਪੋ ਦਰ
ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਆਰਬੀਆਈ ਦੀ ਮੁਦਰਾ ਨੀਤੀ ਕਮੇਟੀ (ਐਮਪੀਸੀ) ਨੇ ਨੀਤੀਗਤ ਰੇਪੋ ਦਰ ਨੂੰ 6.50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ‘ਤੇ ਰੱਖਣ ਲਈ ਵੋਟ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿ ਮੁਦਰਾਸਫੀਤੀ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਟੀਚੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹਿਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਰੁਖ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਇਆ।
ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ ਮਹਿੰਗਾਈ 2023-24 ਵਿੱਚ 5.4 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਘਟ ਕੇ 2024-25 ਵਿੱਚ 4.5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀਕੂਲ ਮਾਹੌਲ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ, ਇਨਪੁਟ ਲਾਗਤ ਦਬਾਅ ਅਤੇ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸਥਿਰਤਾ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਜ਼ੋਖ਼ਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੁਲੇਟਿਨ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟਾਏ ਗਏ ਵਿਚਾਰ ਲੇਖਕਾਂ ਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਨਹੀਂ ਹਨ।