Air-condition Pose Heatstroke Risk (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ) 17 ਮਈ : ਏਅਰ ਕੰਡੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਹੈ। ਇਹ ਬਾਹਰੀ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਅੰਦਰਲੇ ਤਾਪਮਾਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਰੁਕਾਵਟ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਸਹੂਲਤ ਅਨੁਸਾਰ ਐਡਜਸਟ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਕੋਈ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। AC ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਜਦੋਂ ਕੜਾਕੇ ਦੀ ਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕੁਝ ਹੀ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਗਰਮੀ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ਕੰਬਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਬਾਹਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀਟ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਜੇਕਰ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸਰੀਰ ‘ਚ ਪਸੀਨਾ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ ਤਾਂ ਇਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਘਾਤਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਤੇਜ਼ ਧੁੱਪ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ
ਡਾ. ਐਮ. ਵਾਲੀ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀਆਂ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਸਰ ਗੰਗਾਰਾਮ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰ ਹਨ, ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਝੁਲਸਦੀ ਗਰਮੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਘਾਤਕ ਹੈ। ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੀਟ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਖਤਰਾ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਏਸੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣਾ ਹੋਰ ਵੀ ਔਖਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਸਰੀਰ ਅੱਤ ਦੀ ਗਰਮੀ ਨੂੰ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਉਂਦਾ।
ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਅਚਾਨਕ ਧੁੱਪ ਵਿਚ AC ਕਾਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰੋਗੇ ਅਤੇ 5 ਮਿੰਟ ਦੇ ਅੰਦਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੀਟਸਟ੍ਰੋਕ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਡਾ: ਵਾਲੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਏ.ਸੀ. ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਧੁੱਪ ਵਿੱਚ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਗਰਮੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕ ਤੇਜ਼ ਧੁੱਪ ਵਿੱਚ ਬਾਹਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਤਾਪਮਾਨ ਏਸੀ ਕਮਰੇ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇੰਨੇ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਇਸ ਗਰਮੀ ਨੂੰ ਅਨੁਕੂਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਠੰਡਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪਸੀਨਾ ਆਵੇਗਾ। ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ AC ‘ਚ ਰਹਿਣ ਨਾਲ ਚਮੜੀ ਖੁਸ਼ਕ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਸੀਨਾ ਆਉਣ ‘ਚ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਪਸੀਨਾ ਨਾ ਆਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਬਹੁਤ ਘਾਤਕ ਸਥਿਤੀ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਹੀਟ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਖਤਰਾ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਗੁਰਦੇ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਫ਼ੇਲ੍ਹ
ਡਾ.ਐਮ ਵਾਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਪਸੀਨਾ ਘੱਟ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਰੀਰ ਦਾ ਵਾਸ਼ਪੀਕਰਨ ਤੰਤਰ ਫੇਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਠੰਡ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਵਧੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਖੂਨ ਗਾੜ੍ਹਾ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰੀਰ ‘ਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਧ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਟੁੱਟਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਥਕਾਵਟ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਕੋਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਨ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ। ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਉਲਝਣ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਗੁਰਦੇ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਘਟ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਆਖਰਕਾਰ ਵਿਅਕਤੀ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਡਾ: ਵਾਲੀਆ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਏ.ਸੀ. ਕਾਰ ‘ਚੋਂ ਨਿਕਲ ਕੇ ਤੇਜ਼ ਧੁੱਪ ‘ਚ 5 ਮਿੰਟ ਵੀ ਖੜ੍ਹਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਹਾਲਤ ਵਿਗੜ ਜਾਂਦੀ ਹੈ | ਇਸ ਲਈ ਏ.ਸੀ. ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਸਰੀਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਧੁੱਪ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਦੇ ਕਾਬਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਹ ਬਾਹਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਕੰਬਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ
ਡਾ: ਐਮ ਵਾਲੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਏ.ਸੀ. ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਏ.ਸੀ 25 ਤੋਂ ਉਪਰ ਚਲਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਬਾਹਰ ਜਾਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ AC ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਰਹਿਣ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰੋ। ਮਤਲਬ ਏਸੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿਓ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋ ਅਤੇ ਬਾਹਰ ਜਾ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਏਸੀ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿਓ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਾਣੀ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਤਰਬੂਜ, ਖੀਰਾ ਆਦਿ ਦਾ ਸੇਵਨ ਵਧਾਓ। ਤਾਜ਼ੇ ਫਲਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਸਮੇਂ ਢਿੱਲੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਓ। ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੂਤੀ ਅਤੇ ਚਿੱਟੇ ਕੱਪੜੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਦਿਨ ਭਰ ਖੂਬ ਪਾਣੀ ਪੀਓ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਸਿਰ ‘ਤੇ ਗਿੱਲੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਓ। ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ ਕਿ ਤੇਜ਼ ਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਬਾਹਰ ਨਾ ਰਹੋ।
