21 ਜੂਨ (ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਨਾਮਾ): ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਤੱਟ ਤੋਂ ਕਰੀਬ 90 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਭੂਮੱਧ ਸਾਗਰ ਦੇ ਤਲ ‘ਚ 3,300 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਮਾਲਵਾਹਕ ਜਹਾਜ਼ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। 14ਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਦੇ ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਾਂਸੀ ਯੁੱਗ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਭਾਗ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਤੇਲ ਅਤੇ ਗੈਸ ਕੰਪਨੀ ਇਨਰਗੇਨ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਯਤਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ।
ਇਹ 12-14 ਮੀਟਰ ਲੰਬਾ ਜਹਾਜ਼ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ 1.80 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਵਿੱਚ ਮਿਲਿਆ। ਇਸ ‘ਤੇ ਬਨਸਪਤੀ, ਚੂਨਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰਸਾਇਣਕ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਮੋਟੀ ਪਰਤ ਪਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਅਜੇ ਤੱਕ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਡੂੰਘੇ ਸਮੁੰਦਰ ‘ਚ ਪਾਣੀ ਦੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਦਬਾਅ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਲਿਆਉਣਾ ਬੇਹੱਦ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ। ਇਹ ਡੂੰਘੇ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਮਿਲਿਆ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਜਹਾਜ਼ ਹੈ।
ਏਜੰਸੀ ਸਿਨਹੂਆ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭੂਮੱਧ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਗੈਸ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇਨਰਗੇਨ ਦੁਆਰਾ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਇੱਕ ਰੋਬੋਟ 2023 ਵਿੱਚ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪਹੁੰਚਿਆ ਸੀ। ਉਥੋਂ ਭੇਜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਫੋਟੋਆਂ ਅਤੇ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਤੋਂ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਉਮਰ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਇਨਰਗੇਨ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਦੋਵਾਂ ਸਿਰਿਆਂ ਤੋਂ ਦੋ ਨਮੂਨੇ ਮੰਗਵਾਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ।
ਇਸ ਟੈਸਟ ਰਾਹੀਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ 3,300 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ। ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਖੋਜ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਦੇ ਤੂਫਾਨ ਜਾਂ ਹਮਲੇ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਜਹਾਜ਼ ਅੱਧ ਵਿਚਕਾਰ ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਸੀ। ਕਾਂਸੀ ਯੁੱਗ ਦੌਰਾਨ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂ ਸਰਗਰਮ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੰਘਦੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਲੁੱਟਿਆ ਜਾਂ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ।
ਇਹ ਸਾਮਾਨ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਹਾਜ਼
ਜਹਾਜ਼ ਵਿਚ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਗ੍ਰੀਸ ਵਿਚ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੁਝ ਵਸਤੂਆਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਦਸਾਗ੍ਰਸਤ ਜਹਾਜ਼ ਤੇਲ, ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਕੁਝ ਖੇਤੀ ਉਤਪਾਦ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਜਿਸ ਸਮੇਂ ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸਾਗ੍ਰਸਤ ਹੋਇਆ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਨੇੜੇ ਮਿਸਰ ਮੌਜੂਦ ਸੀ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਇੱਕ ਵਿਕਸਤ ਸਭਿਅਤਾ ਸੀ।
